คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบและเห็นชอบตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมเสนอว่า  ตามที่
คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2547 เห็นชอบในหลักการเกี่ยวกับการจัดตั้งมหาวิทยาลัยอิสลาม
ขึ้นในประเทศไทย  ในลักษณะเดียวกับมหาวิทยาลัยอัล-อัซฮัร์  (AL-AZHAR)  ของประเทศอียิปต์   โดยให้
ดำเนินการเพื่อให้สามารถเปิดการเรียนการสอนได้ในเดือนกันยายน 2547 นั้น  ขณะนี้สถาบันการศึกษา
ในอียิปต์มีความพร้อมให้ความร่วมมือและรอรับการประสานจากฝ่ายไทยอยู่  จึงควรเร่งรัดดำเนินการเรื่อง
นี้โดยเร็วต่อไป ทั้งนี้ ให้รองนายกรัฐมนตรี (นายจาตุรนต์ ฉายแสง) ประสานกับรองนายกรัฐมนตรี (นาย
วันมูหะมัดนอร์  มะทา) กระทรวงศึกษาธิการ  และหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง   เพื่อเร่งรัดดำเนินการตามมติ
คณะรัฐมนตรีดังกล่าวให้สัมฤทธิ์ผลโดยเร็วต่อไป

             คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานความก้าวหน้าของโครงการหรือเรื่อง
เร่งด่วน ด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด ปีงบประมาณ พ.ศ. 2547  ระยะเวลา ธันวาคม 2546-
มีนาคม 2547 โดยมีผลการดำเนินการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดจำแนกตามยุทธศาสตร์ดังต่อไปนี้
(1) ยุทธศาสตร์การแก้ไขปัญหาตัวยา/ผู้ค้ายาเสพติด (Supply) ประกอบด้วย 8 ยุทธศาสตร์ย่อย คือ ยุทธ
ศาสตร์การทำลายโครงสร้างเครือข่ายการผลิตการค้ารายใหญ่และผู้มีอิทธิพล ยุทธศาสตร์การควบคุมการ
แพร่ระบาดของยาเสพติดในพื้นที่ ยุทธศาสตร์การสกัดกั้นยาเสพติดตามแนวชายแดน  ยุทธศาสตร์การควบ
คุมเคมีภัณฑ์   ยุทธศาสตร์การปราบปรามเจ้าหน้าที่รัฐที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับยาเสพติด  ยุทธศาสตร์การเฝ้า
ระวังยาเสพติดชนิดใหม่   ยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบการข่าว   และเทคโนโลยีการปราบปราม   และยุทธ
ศาสตร์การสร้างความสัมพันธ์และความร่วมมือระหว่างประเทศ (2) ยุทธศาสตร์การสำรวจค้นหา  ชักจูงให้
ผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติดเข้ารับการบำบัดรักษาฟื้นฟูและพัฒนา  ประกอบด้วย  4  ยุทธศาสตร์ย่อย  คือ  ยุทธ
ศาสตร์การสำรวจค้นหา ชักจูงให้ผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติดเข้ารับการบำบัดรักษาฟื้นฟูและพัฒนา  ยุทธศาสตร์
การบำบัดรักษาฟื้นฟูและพัฒนาผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติด  ยุทธศาสตร์การติดตาม   ดูแลช่วยเหลือผู้เสพ/ผู้ติด
ยาเสพติด และยุทธศาสตร์การปรับทัศนคติ เตรียมความพร้อมของชุมชน อาสาสมัคร เพื่อดูแลช่วยเหลือให้
ผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติดกลับคืนสู่ชุมชน (3) ยุทธศาสตร์การป้องกันกลุ่มผู้มีโอกาสเข้าไปใช้ยาเสพติด (Poten
tial Demand) ประกอบด้วย  4  ยุทธศาสตร์ย่อย  คือ  ยุทธศาสตร์การสร้างกระแสและพลังขับเคลื่อนทาง
สังคม ยุทธศาสตร์การสร้างภูมิคุ้มกันและเฝ้าระวังกลุ่มเป้าหมาย ยุทธศาสตร์การสร้างครอบครัวและชุมชน
เข้มแข็งอย่างยั่งยืน และยุทธศาสตร์การส่งเสริมและพัฒนาการทำงานในลักษณะเครือข่าย และ  (4)  ยุทธ
ศาสตร์การบริหารจัดการเชิงบูรณาการ ประกอบด้วย 4 ยุทธศาสตร์ย่อย  คือ  ยุทธศาสตร์การบูรณาการ
นโยบาย  แนวคิด  แนวทางการดำเนินงาน   ยุทธศาสตร์การบูรณาการองค์กรการดำเนินงานในทุกระดับ
ยุทธศาสตร์การบูรณาการ เป้าหมาย/แผนงาน/งบประมาณ  การดำเนินงาน  และยุทธศาสตร์การบูรณา
การระบบอำนวยการ กำกับติดตาม รายงานผลการดำเนินงาน

             คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานผลการสำรวจประเมินสถานการณ์
ยาเสพติด ครั้งที่ 4  ซึ่งศูนย์อำนวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดแห่งชาติ (ศตส.) และสำนักงาน ป.ป.ส.
ร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และกรุงเทพมหา
นคร ได้ดำเนินการสำรวจประเมินสถานการณ์ยาเสพติด ครั้งที่ 4 ระหว่างวันที่ 1 พฤศจิกายน 2546-31
มกราคม 2547  โดยดัชนีสถานการณ์ยาเสพติดในภาพรวมทั่วประเทศ  จากการสำรวจความคิดเห็นของ
ประชาชนพบว่า ประชาชนมีความเห็นว่าปัญหายาเสพติดเริ่มรุนแรงขึ้น  จากเดิมซึ่งมีความเห็นว่า ปัญหา
อยู่ในระดับเบาบาง (31.9) ได้เพิ่มสูงขึ้นจนอยู่ในระดับปานกลาง  (34.5)  ส่วนดัชนีสถานการณ์ยาเสพ
ติดรายด้าน   ด้านกลุ่มผู้ผลิต/ผู้ค้ายาเสพติด  (Supply)  ประชาชนในทุกภาคมีความเห็นว่า   การปราบ
ปรามยาเสพติดของรัฐบาลได้ผล   ทำให้กลุ่มผู้ผลิต/ผู้ค้ายาเสพติดในหมู่บ้าน/ชุมชนของตนเองลดลงไป
มากจนอยู่ในระดับเบาบาง   ด้านกลุ่มผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติด  (Demand)  ประชาชนในทุกภาคยังมีความ
ห่วงใยปัญหาผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติด  โดยได้แสดงความคิดเห็นว่า  ในชุมชน/หมู่บ้านของตนเริ่มมีจำนวนผู้
เสพ/ผู้ติดยาเสพติดสูงขึ้นกว่าการสำรวจครั้งที่ผ่านมา  ด้านกลุ่มผู้มีโอกาสเข้าไปใช้ยาเสพติด (Potential
Demand) ประชาชนในทุกภาคมีความเห็นว่า กลุ่มผู้มีโอกาสเข้าไปใช้ยาเสพติดมีแนวโน้มลดลงตามลำดับ
แม้ว่ายังคงอยู่ในระดับปานกลาง  (38.9)  แต่มีแนวโน้มของสถานการณ์ที่ดีขึ้นจากเดิม  (40.5)  สำหรับ
ความพึงพอใจของประชาชนต่อผลการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของรัฐบาล (Satisfac
tion) ประชาชนให้คะแนนเท่ากับ 87.6 จากคะแนนเต็ม 100 คะแนน  ซึ่งสูงขึ้นกว่าการสำรวจครั้งที่ผ่าน
มาเล็กน้อย (87.4) โดยเรียงตามลำดับมาตรการที่รัฐบาลดำเนินการและประชาชนรู้สึกพอใจ คือ  ด้าน
การปราบปราม (86.8) ด้านการป้องกัน  (83.8)  และด้านการบำบัดและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้เสพ/ผู้ติด
ยาเสพติด (80.6)

             คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอร่างบันทึกความเข้าใจเรื่องความร่วมมือในการ
แลกเปลี่ยนข้อมูลธุรกรรมทางการเงินเพื่อการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน  ระหว่างสำนักงาน ปปง.  กับ
The Korea Financial Intelligence Unit (KoFIU) ประเทศเกาหลี เพื่อที่สำนักงาน ปปง. จะได้ดำเนินการเรื่องการ
ลงนามในบันทึกความเข้าใจดังกล่าวต่อไป   ทั้งนี้   ให้รับความเห็นของกระทรวงการต่างประเทศที่เห็นว่า  บันทึก
ความเข้าใจ ฯ  ได้มีการเพิ่มเติมให้มีการลงนามบันทึกความเข้าใจ ฯ  ที่กรุงเทพ ฯ  และที่กรุงโซล  ซึ่งหากมีการลง
นามในวันที่ที่แตกต่างกันอาจส่งผลต่อวันที่ที่มีผลใช้บังคับบันทึกความเข้าใจ ฯ  เนื่องจากข้อ  9  กำหนดให้บันทึก
ความเข้าใจ ฯ  มีผลใช้บังคับในวันที่ลงนาม  ดังนั้น  เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาดังกล่าว  อาจดำเนินการให้มีการลง
นามในวันเดียวกันทั้งที่กรุงเทพ ฯ และกรุงโซล หรือแก้ไขข้อ 9 เป็น ดังนี้ "This MOU shall  enter  into  force  on
the date of  the  last  signature ...." ไปพิจารณาดำเนินการ ตามความเหมาะสมก่อนการลงนามในบันทึกความ
เข้าใจ ฯ ต่อไปด้วย

             คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานสรุปปริมาณคดีที่เข้าสู่กระบวนการตาม
พระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545 ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2546 ถึงวันที่  31  มีนาคม
2547 ซึ่งผลการตรวจพิสูจน์มีผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ใน 76 จังหวัด จำนวน 8,374 ราย เป็นเพศชาย จำนวน
6,938 ราย เพศหญิง จำนวน 1,436 ราย ส่วนใหญ่อายุมากกว่า 25 ปี  จำนวน  3,965  ราย  รองลงมาอายุ
ระหว่าง 18-25 ปี  จำนวน  3,524  ราย  สถานภาพการควบคุมตัว  ผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ส่วนใหญ่ต้องขัง
ระหว่างการตรวจพิสูจน์ จำนวน 4,590 ราย และได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว จำนวน 3,784 ราย  โดยผู้เข้ารับ
การตรวจพิสูจน์ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดให้โทษประเภท เมทแอมเฟตามีน จำนวน 5,962 ราย  รองลง
มา  คือ  คดีประเภทกัญชา  จำนวน  1,032  ราย  ส่วนฐานความผิด ผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ส่วนใหญ่กระทำ
ความผิดฐานเสพยาเสพติดให้โทษ จำนวน 7,186 ราย รองลงมา คือ ความผิดฐานเสพและครอบครองยาเสพ
ติด จำนวน 1,069 ราย  สำหรับการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด คณะอนุกรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติด
ยาเสพติดได้มีคำวินิจฉัยผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ จำนวน 8,143 ราย ซึ่งมีคำวินิจฉัยให้เข้ารับการฟื้นฟูสมรรถ
ภาพแบบควบคุมตัว จำนวน 4,167 ราย  และให้เข้ารับการฟื้นฟูสมรรถภาพแบบไม่ควบคุมตัว จำนวน 3,584
ราย  และส่งตัวคืนตำรวจและอัยการเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมตามปกติ จำนวน 392 ราย  ทั้งนี้  ในส่วนของ
ผลการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด  (ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2546-กุมภาพันธ์  2547)  โดยอยู่ระหว่างการ
ฟื้นฟู ฯ จำนวน 9,831 ราย  แยกเป็นปฏิบัติตามแผน จำนวน  9,552  ราย  หลบหนี/ไม่ปฏิบัติตามแผนการ
ฟื้นฟู ฯ จำนวน 279 ราย และการฟื้นฟู ฯ เสร็จสิ้นแล้ว จำนวน 3,339 ราย  แยกเป็นผลการฟื้นฟูเป็นที่พอใจ
จำนวน 3,052 ราย ส่งตัวคืนกระบวนการยุติธรรม จำนวน 250 ราย

            คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่ศูนย์อำนวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนแห่งชาติ (ศตจ.) ราย
งานสรุปผลการประชุมสัมมนาเตรียมความพร้อมแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนและความยากจนของประชาชนจัด
ขึ้นระหว่างวันที่ 10-12 มีนาคม 2547 ณ โรงแรมรามา การ์เด้นส์ กรุงเทพมหานคร  ซึ่งวัตถุประสงค์ของการ
จัดประชุมสัมมนาครั้งนี้เพื่อกำหนดแนวทางการดำเนินงานที่ชัดเจนเพื่อให้ ศตจ. ในระดับพื้นที่ จังหวัด/อำเภอ
/กิ่งอำเภอ  และทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ  ภาคเอกชน   และภาคประชาชน   นำไปใช้ปฏิบัติให้บรรลุ
ผลสำเร็จโดยเร็ว ภายใต้กรอบ  Roadmap  การต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจน  ในการนี้ นายกรัฐมนตรีได้มอบ
นโยบาย/ข้อสั่งการเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทบาทสำคัญของภาครัฐในการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนและความยาก
จน และการกำหนดให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบภาครัฐในระดับพื้นที่ สำหรับปัญหาความเดือดร้อนและความยาก
จน โดยในส่วนของปัญหาหนี้สิน ให้มีการเจรจาลดหนี้ แล้วนำยอดรวมมาลดให้ผู้จดทะเบียนอย่างเท่าเทียมกัน
โอนหนี้มาเป็นของสถาบันการเงินของรัฐ  เพื่อนำเงินไปชำระหนี้นอกระบบ  และสามารถผ่อนชำระกับสถาบัน
การเงินของรัฐได้ในอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำลง  พร้อมทั้งระยะเวลาการผ่อนนานขึ้น   เรื่องที่ดินทำกิน  หน่วยงานที่
เกี่ยวข้องต้องเร่งทำให้ที่ดินเกิดประโยชน์สามารถนำไปแปลงสินทรัพย์เป็นทุนได้  โดยดำเนินการทุกอย่างตาม
กฎหมาย  หากกฎหมายมีปัญหา  หรือสร้างความเดือดร้อน  ให้ยกเลิกหรือแก้ไข  ทั้งนี้  กฎหมายต้องไม่สร้าง
ความเดือดร้อนแก่ประชาชน  ไม่รังแกคนที่เล็กกว่า    แต่ต้องให้โอกาสประชาชนในการงานหากินอย่างถูกต้อง
เรื่องที่อยู่อาศัย มอบให้การเคหะแห่งชาติและกระทรวงมหาดไทยร่วมกันดำเนินการกำหนดความต้องการที่อยู่
อาศัย โดยการเคหะ ฯ ต้องสร้างบ้านเอื้ออาทรให้ตรงตามความต้องการของประชาชนที่แท้จริงให้เสร็จสิ้นในปี
พ.ศ. 2547 โดยอาจต้องให้ภาคเอกชนมาช่วยดำเนินการด้วย  เรื่องการมีงานทำ มอบให้กระทรวงศึกษาธิการ
พิจารณาแก้ไขหลักสูตรให้เด็กสามารถใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ เปิดโอกาสสร้างอาชีพเสริม โดยดำเนินการ
ไปพร้อม ๆ กันทุกมิติ เพื่อให้ประชาชนสามารถใช้แรงงาน ปัญญา และความชำนาญสร้างรายได้อย่างไม่จำกัด
เรื่องคนเร่ร่อน ต้องมีการพิจารณาวิธีการแก้ไขปัญหาที่เหมาะสม เช่น การตั้งแคมป์ให้อยู่อาศัย ฯลฯ โดยใช้งบ
ประมาณแบบคุ้มค่าและเป็นประโยชน์ โดยมี bottom line คือ  การแก้ไขปัญหาให้ได้ภายใน  5  ปี  และมีความ
ยั่งยืน เรื่องผู้ที่ถูกหลอกลวงเรื่องที่อยู่อาศัย มอบให้รองนายกรัฐมนตรี (นายโภคิน  พลกุล) รับไปดำเนินการ
โดยหากพบว่าเป็นการหลอกลวงจริงให้ดำเนินการดังนี้   ดำเนินคดีกับผู้หลอกลวงตามกฎหมาย  แก้ไขปัญหา
ในภาพรวม และบรรเทาความเดือดร้อน โดยให้โอกาสฟื้นตัวใหม่  เรื่องผู้มีอิทธิพล ในเบื้องต้นหากไม่สามารถ
ตั้งข้อหาหลัก  7  ข้อหาตามกฎหมาย  ป.ป.ง.  ได้  ให้นำกฎหมายสรรพากรมาบังคับใช้ และเรื่องงบประมาณ
ภาครัฐสามารถดำเนินการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนและความยากจนได้โดยใช้งบประมาณท้องถิ่น งบกลาง
จังหวัด แต่หากโครงการใดที่เป็นประโยชน์ก็สามารถทำเรื่องของบกลางต่างหากได้อีก

             คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอการก่อหนี้ผูกพันเกินกว่าวงเงินงบประมาณราย
จ่ายประจำปี พ.ศ. 2546  ของกรมราชทัณฑ์  เพื่อชำระหนี้ค่าสาธารณูปโภคค้างชำระปีงบประมาณ พ.ศ. 2546
จำนวน  94,744,900.51  บาท ได้เป็นกรณีพิเศษ และให้กรมราชทัณฑ์ดำเนินการตามมาตรการประหยัด
พลังงานในระยะต่อไปโดยเคร่งครัด ตามความเห็นของสำนักงบประมาณ

              คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอให้แก้ไขเพิ่มเติมความผิดมูลฐานตาม
กฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน โดยการกำหนดให้ "ความผิดเกี่ยวกับกฎหมายสรรพ
สามิตที่มีลักษณะการกระทำที่เป็นกระบวนการการค้าหรือธุรกิจที่มีผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ"
เป็นความผิดมูลฐานตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน  และให้สำนักงานคณะกรรม
การกฤษฎีการับไปพิจารณาเพิ่มเติมข้อกำหนดดังกล่าวในร่างพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอก
เงิน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติอนุมัติหลักการเมื่อวันที่  3  กุมภาพันธ์  2547  และอยู่ระหว่าง
การพิจารณาของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา    แล้วส่งให้คณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎร
พิจารณาก่อนนำเสนอสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป ทั้งนี้ คณะรัฐมนตรีมีข้อสังเกตว่า กฎหมายว่าด้วยการ
ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินเป็นกฎหมายที่มีประโยชน์อย่างยิ่ง   ดังนั้น  การกำหนดมาตรการต่าง  ๆ
เพื่อการปฏิบัติตามกฎหมายดังกล่าว  ควรพิจารณาให้เหมาะสมและสอดคล้องกับหลักปฏิบัติด้วย  มิฉะนั้นแล้ว
การใช้บังคับกฎหมายอาจไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์และเกิดปัญหาในทางปฏิบัติได้ เช่น การกำหนดอัตราการ
จ่ายเงินสินบนและเงินรางวัลให้จ่ายได้รวมกันไม่เกินร้อยละสี่สิบของมูลค่าทรัพย์สินที่เกี่ยวกับการกระทำความ
ผิดที่ศาลมีคำสั่งเป็นที่ยุติให้ตกเป็นของแผ่นดินแล้ว  เป็นจำนวนที่เหมาะสมหรือไม่  จึงให้กระทรวงยุติธรรมรับ
ข้อสังเกตดังกล่าวไปพิจารณาดำเนินการต่อไป

             คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานการศึกษาดูงาน การบริหารงานกระบวน
การยุติธรรม ประเทศสหรัฐอเมริกา ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมและคณะ ระหว่างวันที่ 18-30 สิงหา
คม 2546 โดยวัตถุประสงค์ในการเดินทางศึกษาดูงานครั้งนี้ เพื่อสร้างความเข้าใจในวิธีการประสานงานกันของ
หน่วยงานในกระบวนการยุติธรรมทั้งในระดับสหพันธรัฐ มลรัฐ และท้องถิ่น ของสหรัฐ ฯ ศึกษาและทำความเข้า
ใจในเรื่องบทบาทของหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายในระดับต่าง ๆ  ของกระบวนการยุติธรรม  และความสัมพันธ์
กับหน่วยงานตุลาการ  ศึกษาดูงานทางด้านนิติวิทยาศาสตร์  และการสืบสวนและรักษาสถานที่เกิดเหตุ  ศึกษา
ดูงานมาตรการต่อต้านการฟอกเงิน  การค้ายาเสพติด  การก่อการร้ายและอาชญากรรมระดับนานาชาติ   และ
ศึกษาถึงแนวทางในการส่งเสริมความซื่อตรงต่อหน้าที่   การป้องกันการคอรัปชั่นของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการ
ยุติธรรมทั้งในแง่การตรวจสอบภายในกันเอง  และการตรวจสอบจากภายนอก   ทั้งนี้   จากผลการศึกษาดูงาน
สรุปเป็นข้อสังเกตได้ดังนี้ (1) การจัดโครงสร้างหน่วยงานในกระบวนการยุติธรรมและเขตอำนาจ รัฐบาลกลาง
จะเป็นหน่วยงานที่กำหนดนโยบายประสานงาน  การสร้างมาตรฐาน  และเป็นผู้นำในด้านวิชาการให้กับหน่วย
งานในระดับของมลรัฐและท้องถิ่น  ทำให้การดำเนินการเป็นไปในทิศทางเดียวกัน   ในส่วนของขอบเขตอำนาจ
หน้าที่มีการกำหนดฐานความผิดที่เป็นของรัฐบาลกลางไว้ชัดเจนเช่น ด้านยาเสพติด การก่อการร้าย การปลอม
แปลงเงินตรา การฟอกเงิน  อาวุธปืน  แสตมป์และยาสูบ  ฯลฯ  โดยให้ผู้รักษากฎหมายแต่ละฉบับซึ่งเป็นหน่วย
งานต่างกระทรวงกันเป็นพนักงานสอบสวนในคดีอาญาดังกล่าวนั้นด้วย สำหรับหน่วยงานตำรวจ (ตำรวจภูธร)
จะทำหน้าที่ดูแลอาชญากรรมพื้นฐานในเขตอำนาจเท่านั้น (2) การตรวจสอบและคานอำนาจ  เนื่องจากหน่วย
งานในกระบวนการยุติธรรมมีอำนาจหน้าที่และเกี่ยวพันกับความสงบสุขของสังคม  การปฏิบัติงานจึงต้องมีการ
ตรวจสอบถ่วงดุลย์กันตลอดเวลา โดยหน่วยงานตรวจสอบจะมีทั้งหน่วยงานวินัย ซึ่งเป็นหน่วยงานในสังกัดเดียว
กันหน่วยงานตรวจสอบภายนอกที่อยู่ในสังกัดอื่น เช่น Office of Professional Responsibility, Office of Police
Accountability  ทำหน้าที่ตรวจสอบข้อร้องเรียนการทำงานของเจ้าหน้าที่   และมี  Office of Inspector General
ทำหน้าที่ตรวจสอบในระดับกระทรวง  (3)  การแบ่งแยกอำนาจและความสัมพันธ์ในแต่ละระดับ   หน่วยงานใน
กระบวนการยุติธรรมของ  สหรัฐ ฯ มีการกระจายอำนาจค่อนข้างมาก และแบ่งแยกหน้าที่ความรับผิดชอบออก
ไปหลายหน่วยงาน  ตามความชำนาญเฉพาะด้านโดยไม่ให้หน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งมีอำนาจมากเกินไป (4)
การรักษามาตรฐานการปฏิบัติงาน ได้มอบหมายให้หน่วยงาน  FBI  เป็นหน่วยงานหลักในการสร้างมาตรฐาน
และถ่วงดุลย์ในการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ในระดับล่าง  และเป็นผู้นำในการสร้างงานด้านวิชาการ เทคนิค
ในการปฏิบัติหน้าที่  ผ่านทางวิทยาลัย  FBI  เพื่อให้หน่วยงานในระดับอื่นนำไปเป็นแบบอย่าง   และเพื่อสร้าง
ความชำนาญในวิชาชีพของตน  (5)  การสรรหาและพัฒนาบุคลากร  จะเน้นการสรรหาในระบบเปิด เพื่อให้ผู้
บริหารที่เป็นหัวหน้าหน่วยงานมีความรับผิดชอบโดยตรงต่อบุคลากรในความรับผิดชอบของตน  โดยรับสมัคร
คนที่มีความสามารถเข้าทำงานในตำแหน่งใดก็ได้     แต่ส่วนใหญ่จะรับเข้ามาในระดับล่าง   แล้วเลื่อนตำแหน่ง
ขึ้นไปตามลำดับ   ส่วนการพัฒนาบุคลากร   มีการดำเนินการให้เป็นไปตามมาตรฐานและนโยบายต่าง  ๆ  ที่
กำหนดโดยกระทรวงยุติธรรม  (6)  การกลั่นกรองและการหันเหคดีออกจากระบบ    หน่วยงานในทุกระดับมี
การใช้ดุลพินิจเพื่อหันเหคดีออกจากสาระบบกันอย่างแพร่หลาย   ซึ่งดำเนินการเกือบในทุกระดับในชั้นตำรวจ
และอัยการ ทำให้คดีที่ขึ้นสู่ศาลมีจำนวนน้อย (7) การใช้ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์มาช่วยในการสืบสวน
สอบสวน     หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของสหรัฐในทุกระดับให้ความสำคัญกับงานด้านนิติวิทยาศาสตร์และ
การพิสูจน์หลักฐาน จึงมีระบบในการเก็บรวบรวมพยานหลักฐานที่รัดกุมและเป็นระบบ มีห้องปฏิบัติการที่ทัน
สมัย  และมีหน่วยงานควบคุมมาตรฐานห้องปฏิบัติการทางนิติวิทยาศาสตร์ทำหน้าที่ตรวจสอบและออกใบรับ
รองการปฏิบัติงาน  (8) การดำเนินการตามนโยบายสำคัญ กระทรวงยุติธรรมสหรัฐ ฯ เน้นหนักในเรื่องการ
ปราบปรามการก่อการร้ายและอาชญากรรมที่เกี่ยวข้อง  ไม่ว่าจะเป็นองค์กรอาชญากรรม  การฟอกเงิน  การ
ค้ามนุษย์  การคอรัปชั่น  และการค้ายาเสพติด  ดังนั้น  หน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรมทั้งหมด  รวมทั้ง
กระทรวงการต่างประเทศ  จึงมุ่งเป้าหมายไปที่การดำเนินการนโยบายดังกล่าวในทิศทางเดียวกัน  และมีการ
แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารกันอย่างเป็นระบบ  ทำให้การปฏิบัติงานมีประสิทธิภาพ  และ (9) การปลูกฝังอุดม
การณ์และสร้างจรรยาวิชาชีพ ถือเป็นกฎเหล็กของหน่วยงาน  เช่น  ไม่โกง  ไม่โกหก  และไม่ขโมย  และยังมีข้อ
กำหนดในการปฏิบัติหน้าที่ที่ชัดเจน  เช่น  ห้ามใช้ตำแหน่งหน้าที่ไปในทางเอื้อประโยชน์ต่อตนเองและญาติพี่
น้อง ฯลฯ

           คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอร่างบันทึกความเข้าใจเรื่องความร่วมมือในการ
แลกเปลี่ยนข้อมูลธุรกรรมทางการเงินเพื่อการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินระหว่างสำนักงาน ปปง. และ
The National Bureau of Investigation-Money Laundering Clearing House  ประเทศฟินแลนด์  เพื่อสำนักงาน
ปปง. จะได้ดำเนินการเรื่องการลงนามในบันทึกความเข้าใจดังกล่าวต่อไป

              คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานสรุปปริมาณคดีที่เข้าสู่กระบวนการ
ตามพระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545  ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2546  ถึงวันที่  29
กุมภาพันธ์ 2547 ซึ่งผลการตรวจพิสูจน์มีผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ใน 76 จังหวัด จำนวน 6,877 ราย  เป็น
เพศชาย จำนวน 5,710 ราย เพศหญิง จำนวน 1,167 ราย ส่วนใหญ่อายุมากกว่า  25  ปี  จำนวน 3,318
ราย รองลงมาอายุระหว่าง 18-25 ปี  จำนวน  2,864  ราย  สถานภาพการควบคุมตัว ผู้เข้ารับการตรวจ
พิสูจน์ส่วนใหญ่ต้องขังระหว่างการตรวจพิสูจน์ จำนวน 3,764 ราย และได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว จำนวน
3,113 ราย  โดยผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดให้โทษประเภท เมทแอมเฟตามีน
จำนวน  4,741  ราย  รองลงมาคือ คดีประเภทกัญชา จำนวน  889  ราย  ส่วนฐานความผิด ผู้เข้ารับการ
ตรวจพิสูจน์ส่วนใหญ่กระทำความผิดฐานเสพยาเสพติดให้โทษ จำนวน 5,904 ราย  รองลงมาคือ ความผิด
ฐานเสพและครอบครองยาเสพติด จำนวน 880 ราย  สำหรับการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด คณะอนุ
กรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดได้มีคำวินิจฉัยผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ จำนวน 7,045 ราย  โดย
มีคำวินิจฉัยให้เข้ารับการฟื้นฟูสมรรถภาพแบบควบคุมตัว จำนวน  3,572  ราย ให้เข้ารับการฟื้นฟูสมรรถ
ภาพแบบไม่ควบคุมตัว จำนวน 3,146 ราย  และส่งตัวคืนตำรวจและอัยการเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมตาม
ปกติ จำนวน 327 ราย

            คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอให้กรมราชทัณฑ์ดำเนินการสำรวจนักโทษ
เด็ดขาดที่มีคุณสมบัติเข้าข่ายได้รับพักการลงโทษกรณีมีเหตุพิเศษ เพื่อส่งเข้ารับการอบรมฟื้นฟูและฝึกวิชาชีพ
เกษตรกรรมในโรงเรียนวิวัฒน์พลเมือง ค่ายฟื้นฟูและพัฒนาคุณภาพชีวิต รุ่นที่ 3 จำนวน 7,200 คน แยกเป็น
ชาย 5,700 คน  และหญิง 1,500 คน  สำหรับค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานให้เป็นไปตามความเห็นของสำนัก
งบประมาณ

คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอแต่งตั้ง นายพิษณุโรจน์ พลับรู้การ นางสุวณา
สุวรรณจูฑะ  นายสมบูรณ์ ประสพเนตร  และนายวิสัย  พฤกษะวัน  ให้ดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวง
ยุติธรรม  (ผู้ตรวจราชการ 10)  สำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ทรงพระกรุณาโปรด
เกล้า ฯ แต่งตั้งเป็นต้นไป

คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอแต่งตั้ง นางรัศมี วิศทเวทย์ ให้ดำรงตำแหน่งที่
ปรึกษาการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (เจ้าหน้าที่วิเคราะห์นโยบายและแผน 10 ชช.) สำนักงาน ป.ป.ส.
โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 13 มกราคม 2547

            คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอแต่งตั้ง นายพิษณุโรจน์ พลับรู้การ นางสุวณา
สุวรรณจูฑะ  นายสมบูรณ์ ประสพเนตร  และนายวิสัย  พฤกษะวัน  ให้ดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวง
ยุติธรรม  (ผู้ตรวจราชการ 10)  สำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ทรงพระกรุณาโปรด
เกล้า ฯ แต่งตั้งเป็นต้นไป

              คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่กระทรวงยุติธรรมเสนอแต่งตั้ง นางรัศมี วิศทเวทย์ ให้ดำรงตำแหน่งที่
ปรึกษาการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (เจ้าหน้าที่วิเคราะห์นโยบายและแผน 10 ชช.) สำนักงาน ป.ป.ส.
โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 13 มกราคม 2547

             คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติตามที่สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดเสนอแต่งตั้ง
พลเอก สมทัต อัตตะนันทน์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด แทน
พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ ที่ขอลาออก โดยให้แต่งตั้งตั้งแต่วันที่คณะรัฐมนตรีมีมติ (2 มีนาคม 2547) เป็นต้นไป

           คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรมรายงานผลโครงการเผยแพร่ความรู้กฎหมายแก่ประชา
ชน  ประจำปี พ.ศ. 2546  โดยโครงการดังกล่าวจัดขึ้นตามนโยบายของรัฐบาลเพื่อให้ประชาชนได้รับความรู้ทางกฎ
หมายที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน  สิทธิเสรีภาพ  และหน้าที่ของตนเองตามกฎหมาย เพื่อไม่ให้ถูกเอารัดเอาเปรียบ
และสามารถเข้าถึงความยุติธรรมได้อย่างเท่าเทียมกัน    และเพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์บทบาทภารกิจด้านการคุ้ม
ครองสิทธิและเสรีภาพของกระทรวงยุติธรรม และเป็นการบูรณาการการทำงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ ที่
เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม    ตลอดจนหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม   โดยได้กำหนดจัดพร้อมกันทั่ว
ประเทศ 400 แห่ง ๆ ละ 400 คน ในวันอาทิตย์ที่ 14 กันยายน 2546 ผลจากการอบรม จังหวัดต่าง ๆ ทั่วประเทศ
ได้รายงานผล สรุปได้ดังนี้ ประเด็น/เนื้อหาในการอบรม ประกอบด้วย  4  ประเด็นหลัก  คือ  ปาฐกถาพิเศษ เรื่อง
แนวคิดใหม่ในการเผยแพร่ความรู้กฎหมายแก่ประชาชน    วีดิทัศน์ภารกิจหน้าที่ของกระทรวงหลังการปฏิรูประบบ
ราชการ  ความรู้กฎหมายที่ประชาชนควรทราบ   การไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาท   และการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ
ของประชาชนในระบอบประชาธิปไตย ทั้งนี้ ระดับความรู้ความเข้าใจของผู้เข้ารับการอบรม ในภาพรวม  ประชาชน
มีความรู้ความเข้าใจในประเด็นเนื้อหาต่าง ๆ  โดยเฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์มาก  ในส่วนของจำนวนผู้เข้ารับการอบรม  มีผู้
เข้ารับการอบรม รวมทั้งสิ้น  157,210  คน ใช้งบประมาณในส่วนของการจัดอบรมไปทั้งสิ้น  18,112,542  บาท
สำหรับค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับวัสดุอุปกรณ์เอกสารต่าง  ๆ  ที่ใช้ประกอบการอบรม  รวมทั้งการจัดส่งไปยังจุดการอบรม
ทั่วประเทศทั้ง 76 จังหวัด เป็นเงิน 12,725,805.30 บาท รวมเป็นเงินที่ใช้ในการจัดอบรมทั้งสิ้น 30,838,347.30
บาท

            คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรม โดยสำนักงานกิจการยุติธรรม รายงานความคืบ
หน้าด้านพิธีการสำหรับเตรียมการจัดประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการป้องกันอาชญากรรมและความยุติธรรม
ทางอาญา  ครั้งที่ 11  พ.ศ. 2548 (The Eleventh UN Congress on Crime Prevention and Criminal Justice)
ประกอบด้วย  (1)  การแต่งตั้งคณะอนุกรรมการเพื่อดำเนินการด้านพิธีการ มีนายวิษณุ เครืองาม  รองนายก
รัฐมนตรี เป็นประธาน  ซึ่งได้มีลงนามแต่งตั้งคณะอนุกรรมการเพื่อเตรียมการจัดประชุมสหประชาชาติ ฯ  ครั้ง
ที่ 11 จำนวน 8 คณะ เพื่อดำเนินการด้านสถานที่ประชุม สิ่งอำนวยความสะดวก ที่พัก ยานพาหนะ  การเลี้ยง
รับรอง การทัศนศึกษา การอำนวยความสะดวก  ณ  ท่าอากาศยาน  การแพทย์  การงบประมาณ  การรักษา
ความปลอดภัย  การจราจร  การประชาสัมพันธ์  และอำนวยการด้านอื่น ๆ  ที่เกี่ยวข้อง  (2) การจัดตั้งสำนัก
งานเตรียมการจัดประชุมสหประชาชาติ  ฯ  ครั้งที่  11    เพื่อเป็นศูนย์กลางในการติดต่อประสานงานกับ  UN
Office for Drugs and Crime  (UNODC)  กระทรวงการต่างประเทศ  สำนักงานอัยการสูงสุด  และหน่วยงานที่
เกี่ยวข้องมีนายวิทยา  สุริยะวงค์  เป็นผู้อำนวยการสำนักงาน  (3)  การจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์เบื้องต้น  เพื่อ
นำเสนอข้อมูลต่าง  ๆ   ที่เกี่ยวข้องกับการประชุม  เพื่อประชาสัมพันธ์และเชิญชวนผู้ที่เกี่ยวข้องเดินทางมาร่วม
ประชุมสหประชาชาติ ฯ ครั้งที่ 11 ประกอบด้วย วิดีทัศน์ สื่อสิ่งพิมพ์ และชุดจัดนิทรรศการ  (4)  การประสาน
งานด้านสถานที่จัดประชุม    คณะอนุกรรมการด้านสถานที่ประชุม   สิ่งอำนวยความสะดวก   ที่พัก   และยาน
พาหนะ  ได้มีมติคัดเลือกศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์เป็นสถานที่ประชุม      ซึ่งสำนักงานเตรียมการ  ฯ  ได้
ประสานกับผู้บริหารศูนย์การประชุมสิริกิติ์   เพื่อกำหนดวัน  เวลา  และห้องประชุม  ตามข้อกำหนดสหประชา
ชาติเป็นที่เรียบร้อยแล้ว  (5) การจัดจ้างบริษัทเอกชนผู้จัดการประชุม (Professional  Conference  Organizer
-PCO) อยู่ระหว่างการเจรจาและประสานงานกับบริษัท เอ็น.ซี.ซี. แมนเนจเม้นท์ แอนด์ ดิเวลลอปเม้นท์ จำกัด
ซึ่งเป็น  PCO  ผู้บริหารศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์    และมีประสบการณ์ในการจัดประชุมระดับโลกของสห
ประชาชาติและอื่น ๆ มาแล้วหลายครั้ง  ทั้งนี้  บริษัท ฯ  ได้ช่วยประสานงานระหว่างกระทรวงยุติธรรมและองค์
การสหประชาชาติในเรื่องของสถานที่ประชุมมาตั้งแต่ต้น      และผู้แทนสหประชาชาติก็มีความพอใจในผลการ
ดำเนินงาน      และ  (6)  การจัดเตรียมงบประมาณสำหรับการจัดประชุม  สำนักงานเตรียมการจัดประชุมสห
ประชาชาติ ฯ ครั้งที่ 11 มีกำหนดจะเชิญเลขานุการของคณะอนุกรรมการฝ่ายพิธีการทั้ง 8 คณะ ร่วมประชุมใน
เดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม 2547 เพื่อหารือเกี่ยวกับการจัดทำแผนปฏิบัติการและงบประมาณในการจัดประชุม
เพื่อรวบรวมรวมจัดทำเป็นคำของบประมาณ ประจำปี พ.ศ. 2548

             คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบตามที่กระทรวงยุติธรรม โดยกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ รายงานผลการ
เสวนาโครงการเวทียุติธรรมสร้างสรรค์สังคมไทย เรื่อง  "ธุรกิจบริการทางเพศ : สังคมไทยไปทางไหน"  เมื่อวันที่
27 พฤศจิกายน 2546 โดยผู้เข้าร่วมเสวนาประกอบด้วยผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน นักวิชา
การ มูลนิธิส่งเสริมโอกาสผู้หญิง  (EMPOWER)  ผู้ให้บริการ และผู้ประกอบการสถานบริการทางเพศ  สื่อมวลชน
และประชาชนทั่วไปที่สนใจ รวมทั้งสิ้น  400  คน  ซึ่งผลการอภิปรายและความคิดเห็นในมุมมองด้านต่าง ๆ อาทิ
เช่น มีการเสนอให้ยกเลิกพระราชบัญญัติปราบปรามการค้าประเวณี  เนื่องจากเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนของ
ผู้หญิง และเป็นช่องทางให้หญิงบริการถูกเอารัดเอาเปรียบจากเจ้าของสถานบริการ ตำรวจ  และผู้ที่มาใช้บริการ
ภาครัฐควรลงทุนเพื่ออนาคตของหญิงบริการโดยให้มีการพัฒนาอาชีพเพื่อให้มีทางเลือกในการเปลี่ยนอาชีพใหม่
และมีการจัดระบบสวัสดิการ และการคุ้มครองผู้ประกอบอาชีพบริการ/ค้าประเวณีให้ชัดเจน เป็นต้น  ในส่วนของ
มุมมอง  อาทิเช่น  มุมมองปัญหามิติทางกฎหมาย ควรมีการปรับปรุงกฎหมายให้มีความทันสมัยและมีบทลงโทษ
ชัดเจน เป็นต้น และได้มีการถกแถลงด้านสิทธิและเสรีภาพ โดยเห็นว่า ปัญหาธุรกิจทางเพศเป็นปัญหาที่ซับซ้อน
เนื่องจากมีความเชื่อมโยงกับสิทธิ ศีลธรรม  สภาพสังคม  จึงควรมีการจัดโซนนิ่ง หากมีการยกเลิกหรือปิดสถาน
บริการ รัฐควรมีมาตรการรองรับให้มีทางเลือกในการประกอบอาชีพที่ยั่งยืน ในการนี้ สำนักงานกิจการสตรีและ
สถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์มีประเด็นเสนอแนะว่า เนื่องจากไม่มีคณะ
อนุกรรมการใดในคณะกรรมการส่งเสริมและประสานงานสตรีและสถาบันครอบครัวแห่งชาติ  (กสค.)  ที่มีหน้า
ที่โดยตรงในการดูแลรับผิดชอบประเด็นธุรกิจบริการทางเพศ  เห็นควรมอบหมายคณะอนุกรรมการคณะใดคณะ
หนึ่งใน กสค. เป็นผู้รับผิดชอบ  และเห็นควรแต่งตั้งคณะอนุกรรมการชุดเฉพาะกิจเพิ่มอีกหนึ่งคณะเพื่อดูแลรับผิด
ชอบในประเด็นธุรกิจบริการทางเพศ