คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่นายกรัฐมนตรีเสนอว่า สืบเนื่องจากการลงพื้นที่ตรวจราชการ ณ อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เมื่อวันที่ ๒๗ กันยายน ๒๕๖๘ เพื่อตรวจติดตามสถานการณ์อุทกภัยในพื้นที่ซึ่งในเบื้องต้นได้สั่งการให้กระทรวงมหาดไทยดำเนินการให้ความช่วยเหลือเป็นค่าครองชีพแก่ครอบครัวผู้ประสบภัยเป็นกรณีพิเศษ นั้น เพื่อให้การดำเนินการช่วยเหลือเยียวยาแก่ผู้ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติในภาพรวมเป็นไปอย่างถูกต้อง รวดเร็ว มีประสิทธิภาพเป็นเอกภาพ ไม่เกิดความซ้ำซ้อน และครอบคลุมครบถ้วนทุกมิติทั้งในระยะสั้นและระยะยาว จึงขอมอบหมายการดำเนินการ ดังนี้

๑. ให้กระทรวงมหาดไทย (กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย) เร่งสั่งการไปยังจังหวัด อำเภอ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องทุกแห่งเพื่อตรวจสอบและขึ้นทะเบียนผู้ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติในพื้นที่รับผิดชอบให้ถูกต้อง ครบถ้วน และเป็นปัจจุบัน เพื่อให้สามารถดำเนินการให้ความช่วยเหลือเยียวยาแก่ผู้ประสบภัยดังกล่าวได้อย่างรวดเร็ว ทั่วถึง และไม่เกิดความซ้ำซ้อนกันต่อไป

๒. ให้ทุกส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐส่งเรื่องมาตรการหรือแนวทางการให้ความช่วยเหลือเยียวยาแก่ผู้ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติ (ตามข้อ ๑) ไปยังศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติ (ศชภ.) โดยด่วน เพื่อรวบรวมและพิจารณากลั่นกรองในภาพรวมให้ถูกต้อง เหมาะสม และครบถ้วนก่อนนำเสนอต่อคณะรัฐมนตรีต่อไป

๓. ให้ ศชภ. จัดทำข้อเสนอมาตรการให้ความช่วยเหลือเยียวยาแก่ประชาชนซึ่งเป็นผู้เสียสละพื้นที่ในกรรมสิทธิ์ของตนหรือที่ตนครอบครองทำประโยชน์เพื่อใช้เป็นพื้นที่รับน้ำในช่วงฤดูน้ำหลาก/น้ำท่วมเป็นประจำทุกปี ขึ้นเป็นการเฉพาะ ให้ชัดเจนและเหมาะสมเพื่อใช้เป็นกรอบหลักเกณฑ์ในการดำเนินการให้ความช่วยเหลือเยียวยาแก่ประชาชนกลุ่มนี้ได้อย่างรวดเร็ว เท่าทันต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในแต่ละปี โดยมิต้องนำเรื่องเสนอขอความเห็นชอบ/อนุมัติเป็นรายกรณี ๆ ในแต่ละปีเดิมอีก

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่นายกรัฐมนตรีเสนอว่า เพื่อให้การดำเนินการประชุมคณะรัฐมนตรีเป็นไปด้วยความเรียบร้อยและเพื่อให้การพิจารณาตัดสินใจเรื่องต่าง ๆ ที่เสนอสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรีเป็นไปด้วยความรอบคอบ ถูกต้อง ตามนัยพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ และระเบียบว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ รวมทั้งเพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีเวลาเพียงพอในการเสนอความเห็นประกอบการพิจารณาของคณะรัฐมนตรีได้อย่างเหมาะสมและครบถ้วนด้วย จึงขอกำชับให้ทุกส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัดว่า การเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรีต้องเป็นประเภทเรื่องตามมาตรา ๔ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ และต้องเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรีเป็นลายลักษณ์อักษร โดยให้จัดทำเป็นหนังสือนำส่งเรื่องให้ถูกต้อง ชัดเจน และครบถ้วน ตามนัยระเบียบว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ รวมทั้งมิให้เสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรีเป็นวาระจร ยกเว้นกรณีเป็นเรื่องฉุกเฉินและมีความจำเป็นเพื่อรักษาประโยชน์สำคัญของประเทศหรือประชาชน หรือกรณีเป็นคำสั่งหรือข้อสั่งการของนายกรัฐมนตรี เท่านั้น

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการดำเนินการตามมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ และแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา จำนวน ๒ เรื่อง ตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ และให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องถือปฏิบัติต่อไป ดังนี้

๑. แนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการดำเนินการตามมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ

    ๑.๑ เมื่อสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้รับมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีพิจารณาดำเนินการ ดังนี้

          ๑.๑.๑ ในกรณีที่มาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระเกี่ยวข้องกับส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐใด ให้เสนอคณะรัฐมนตรีรับทราบมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ และมอบหมายให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องรับไปพิจารณาว่าสมควรจะดำเนินการตามมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระในเรื่องใดได้หรือไม่ประการใดก่อน

          ๑.๑.๒ ในกรณีที่มาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ มีส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐเกี่ยวข้องหลายแห่ง ให้พิจารณาว่าส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐใดสมควรเป็นหน่วยงานหลัก แล้วให้เสนอคณะรัฐมนตรีรับทราบมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะขององค์กรอิสระ และมอบหมายให้มีหน่วยงานหลักในการรวบรวมผลการดำเนินการดังกล่าวของส่วนราชการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาสรุปเพื่อเสนอคณะรัฐมนตรีต่อไป

ทั้งนี้ โดยให้เสนอเรื่องดังกล่าวต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบ และหากไม่มีข้อทักท้วงหรือไม่มีความเห็นเป็นอย่างอื่นให้ถือเป็นมติคณะรัฐมนตรีตามที่เสนอ

    ๑.๒ ให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐแจ้งผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการตามข้อ ๑.๑.๑ หรือข้อ ๑.๑.๒ ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีทราบ ภายใน ๓๐ วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำสั่ง

    ๑.๓ เมื่อสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้รับผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการตามข้อ ๑.๒ แล้ว ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีนำผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการของส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบ และหากไม่มีข้อทักท้วงหรือไม่มีความเห็นเป็นอย่างอื่นให้ถือเป็นมติคณะรัฐมนตรีตามที่เสนอ

ทั้งนี้ กรณีเป็นมาตรการ ความเห็น และข้อเสนอแนะของคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ตามมาตรา ๓๒ แห่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๖๑ ต้องดำเนินการก่อนครบ ๙๐ วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้งจากคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ

๒. แนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา

    ๒.๑ เมื่อสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้รับญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีพิจารณาดำเนินการ ดังนี้

          ๒.๑.๑ ในกรณีที่ญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาเกี่ยวข้องกับส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐใด ให้รายงานนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีที่กำกับการบริหารราชการส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐนั้น เพื่อพิจารณาสั่งการให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องรับไปพิจารณาว่าสมควรจะดำเนินการตามญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาในเรื่องใดได้หรือไม่ประการใดก่อน

          ๒.๑.๒ ในกรณีที่ญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา มีส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐเกี่ยวข้องหลายแห่ง ให้พิจารณาว่าส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐใดสมควรเป็นหน่วยงานหลัก แล้วให้รายงานนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีที่กำกับการบริหารราชการหน่วยงานหลักนั้น เพื่อพิจารณาสั่งการให้มีหน่วยงานหลักในการรวบรวมผลการดำเนินการดังกล่าวของส่วนราชการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาสรุปเพื่อเสนอคณะรัฐมนตรีต่อไป

     ๒.๒ ให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐแจ้งผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการตามข้อ ๒.๑.๑ หรือข้อ ๒.๑.๒ ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีทราบ ภายใน ๓๐ วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำสั่ง

     ๒.๓ เมื่อสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้รับผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการตามข้อ ๒.๒ แล้ว ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีนำญัตติ รายงาน และข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา พร้อมผลการพิจารณา/ผลการดำเนินการของส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบ และหากไม่มีข้อทักท้วงหรือไม่มีความเห็นเป็นอย่างอื่นให้ถือเป็นมติคณะรัฐมนตรีตามที่เสนอ

คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี รวม ๓ ฉบับ ตามที่สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีเสนอ ดังนี้

๑. คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ ๓๐๑/๒๕๖๘ เรื่อง มอบหมายและมอบอำนาจให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีปฏิบัติราชการแทนนายกรัฐมนตรี ลงวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๖๘

๒. คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ ๓๐๒/๒๕๖๘ เรื่อง มอบหมายและมอบอำนาจให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีปฏิบัติหน้าที่ประธานกรรมการ และมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีปฏิบัติหน้าที่ประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ และกรรมการในคณะกรรมการต่าง ๆ ตามกฎหมาย และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ลงวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๖๘

๓. คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ ๓๐๓/๒๕๖๘ เรื่อง มอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีกำกับและติดตามการปฏิบัติราชการในภูมิภาค ลงวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๖๘

คณะรัฐมนตรีมีมติตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีและสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติเสนอ ดังนี้

๑. เห็นชอบร่างคำแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีต่อรัฐสภา และมอบอำนาจให้นายกรัฐมนตรีเป็นผู้พิจารณาปรับแก้ไขร่างคำแถลงนโยบายฯ ให้มีความเหมาะสมและชัดเจนมากยิ่งขึ้น ก่อนนำเสนอไปยังรัฐสภาต่อไป

๒. มอบหมายให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีรับไปประสานเพื่อแจ้งให้ประธานรัฐสภาทราบว่า คณะรัฐมนตรีมีความพร้อมที่จะแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีต่อรัฐสภาได้ตั้งแต่วันที่ ๒๙ กันยายน ๒๕๖๘ เป็นต้นไป

๓. มอบหมายให้กระทรวงการต่างประเทศดำเนินการแปลคำแถลงนโยบายฯ เป็นภาษาอังกฤษ

คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบและให้กระทรวงการต่างประเทศดำเนินการไปได้ตามความจำเป็นเหมาะสมเพื่อรักษาประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน ทั้งยังเป็นความจำเป็นเร่งด่วนเพราะการประชุมสมัชชาสหประชาชาติมีกำหนดการแน่นอนไม่อาจเลื่อนได้ ตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศเสนอว่า ได้รับมอบหมายจากนายกรัฐมนตรีให้เป็นหัวหน้าคณะผู้แทนไทยเดินทางไปร่วมการประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยที่ ๘๐ (UNGA 80) ในช่วงสัปดาห์ผู้นำ (High-Level Week) ระหว่างวันที่ ๒๓ - ๓๐ กันยายน ๒๕๖๘ ณ นครนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยมีกำหนดการไปกล่าวถ้อยแถลงต่อสมัชชาสหประชาชาติในวันที่ ๒๗ กันยายน ๒๕๖๘ และพบปะหารือกับเลขาธิการสหประชาชาติ รวมทั้งจะใช้โอกาสนี้ชี้แจงท่าทีไทยต่อที่ประชุมและประชาคมโลกในประเด็นไทย-กัมพูชา ให้ทราบข้อมูล ข้อเท็จจริงในเรื่องนี้ที่ถูกต้องและชัดเจนเพื่อมิให้ฝ่ายกัมพูชาใช้เวทีสหประชาชาติในการผลักดันท่าทีของตนหรือเสนอข้อมูลฝ่ายเดียว

เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกาชี้แจงว่า คณะรัฐมนตรีได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายสัตย์ปฏิญาณเรียบร้อยแล้วในวันนี้ จึงเข้ารับหน้าที่บริหารราชการแผ่นดินได้ตามมาตรา ๑๖๑ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แต่โดยที่มาตรา ๑๖๒ ของรัฐธรรมนูญฯ ได้บัญญัติให้คณะรัฐมนตรีที่จะเข้าบริหารราชการแผ่นดินต้องแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ซึ่งต้องสอดคล้องกับหน้าที่ของรัฐ แนวนโยบายแห่งรัฐ และยุทธศาสตร์ชาติ และก่อนแถลงนโยบายต่อรัฐสภา หากมีกรณีที่สำคัญและจำเป็นเร่งด่วนซึ่งหากปล่อยให้เนิ่นช้าไปจะกระทบต่อประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน คณะรัฐมนตรีที่เข้ารับหน้าที่จะดำเนินการไปพลางก่อนเพียงเท่าที่จำเป็นก็ได้ ดังนั้น กรณีการเดินทางไปร่วมการประชุมสมัชชาสหประชาชาติดังกล่าวของกระทรวงการต่างประเทศ หากคณะรัฐมนตรีพิจารณาแล้วเห็นว่า เป็นเรื่องที่มีความสำคัญและจำเป็นเร่งด่วนที่ได้มีการกำหนดช่วงเวลาไว้แล้ว จึงสามารถดำเนินการได้ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยดังกล่าว เพื่อรักษาประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน

รองนายกรัฐมนตรี (นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ) ชี้แจงเพิ่มเติมว่า การเดินทางไปร่วมการประชุมสมัชชาสหประชาชาติฯ ในครั้งนี้ เป็นไปเพื่อรักษาประโยชน์สำคัญของประเทศและจะมีส่วนช่วยในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับประเทศเพื่อนบ้านด้วย นอกจากนี้ การอนุมัติให้เดินทางไปร่วมประชุมสมัชชาสหประชาชาติฯ ก่อนที่คณะรัฐมนตรีจะแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ในทำนองเดียวกันนี้ ในอดีตได้เคยมีการดำเนินการมาแล้วดังเช่นมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒๖ กันยายน ๒๕๕๑ รับทราบการมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ (ในขณะนั้น) เดินทางไปร่วมการประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยที่ ๖๓ ระหว่างวันที่ ๒๖ กันยายน - ๓ ตุลาคม ๒๕๕๑ ณ นครนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยมีกำหนดกล่าวถ้อยแถลงต่อสมัชชาสหประชาชาติในวันที่ ๒๙ กันยายน ๒๕๕๑ ซึ่งเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา (ในขณะนั้น) ก็มีความเห็นว่า การเดินทางไปร่วมการประชุมดังกล่าวเป็นเรื่องที่มีความสำคัญและจำเป็นเร่งด่วนที่ได้มีการกำหนดช่วงเวลาไว้แล้ว จึงน่าจะดำเนินการได้ ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๑๗๖ วรรคสอง ที่บัญญัติให้ก่อนแถลงนโยบายต่อรัฐสภาตามวรรคหนึ่ง หากมีกรณีที่สำคัญและจำเป็นเร่งด่วน ซึ่งหากปล่อยให้เนิ่นช้าไปจะกระทบต่อประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน คณะรัฐมนตรีที่เข้ารับหน้าที่จะดำเนินการไปพลางก่อนเพียงเท่าที่จำเป็นก็ได้ รวมทั้งปลัดกระทรวงการต่างประเทศ (ในขณะนั้น) ก็มีความเห็นว่าการประชุมดังกล่าวจะมีผู้แทนไทยไปร่วมการประชุมทุกปีและถือเป็นพันธกรณี การไปร่วมประชุมจะเป็นประโยชน์ ถ้อยแถลงที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจะไปกล่าวต่อที่ประชุมตามปกติจะเป็นการแสดงทัศนคติในประเด็นต่าง ๆ ด้วย ซึ่งจะไม่เกี่ยวข้องกับนโยบายของรัฐบาลแต่ประการใด

คณะรัฐมนตรีมีมติตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ เรื่อง การมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีเป็นผู้ตรวจพิจารณาร่างมติคณะรัฐมนตรีและกลั่นกรองเรื่องคดีและเรื่องเกี่ยวกับกฎหมายก่อนเสนอนายกรัฐมนตรี ดังนี้

๑. มอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรี (นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ) เป็นผู้ตรวจพิจารณาร่างมติคณะรัฐมนตรีที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ

๒. มอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรี (นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ) เป็นผู้พิจารณากลั่นกรองเรื่องคดี และเรื่องเกี่ยวกับกฎหมายก่อนเสนอนายกรัฐมนตรีต่อไปในเรื่องต่อไปนี้

    ๒.๑ เรื่องการดำเนินคดีในศาลปกครองในกรณีที่คณะรัฐมนตรี นายกรัฐมนตรี รองนายกรัฐมนตรี หรือรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีถูกฟ้องในคดีปกครองที่เกี่ยวข้องกับมติคณะรัฐมนตรี

    ๒.๒ เรื่องการดำเนินคดีในศาลรัฐธรรมนูญในกรณีที่คณะรัฐมนตรีเป็นผู้ถูกร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญ

    ๒.๓ เรื่องเกี่ยวกับกฎหมายในระดับพระราชบัญญัติ พระราชกำหนด และพระราชกฤษฎีกายกเว้นเรื่องพระราชกฤษฎีกายุบสภาผู้แทนราษฎร

คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบการกำหนดวิธีการประชุมคณะรัฐมนตรี ซึ่งนายกรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบแล้ว ตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ ดังนี้

๑. วัน เวลา และสถานที่ประชุมคณะรัฐมนตรี

    ๑.๑ จัดการประชุมคณะรัฐมนตรีอย่างเป็นทางการกรณีปกติในทุกวันอังคาร ตั้งแต่เวลา ๑๐.๐๐ น. เป็นต้นไป ณ ห้องประชุม ๕๐๑ ชั้น ๕ ตึกบัญชาการ ๑ ทำเนียบรัฐบาล

    ๑.๒ การประชุมคณะรัฐมนตรีกรณีปกติอาจเปลี่ยนแปลงวัน เวลา และสถานที่ได้ตามที่นายกรัฐมนตรีกำหนด

๒. องค์ประกอบของการประชุมคณะรัฐมนตรี

    ๒.๑ องค์ประชุมคณะรัฐมนตรี

          ๒.๑.๑ การประชุมคณะรัฐมนตรีในกรณีปกติให้ดำเนินการได้เมื่อมีรัฐมนตรีเข้าร่วมประชุมไม่น้อยกว่าหนึ่งในสามของจำนวนคณะรัฐมนตรีทั้งหมดที่มีอยู่ (ตามนัยพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ มาตรา ๘ วรรคหนึ่ง) โดยจำนวนผู้เข้าร่วมประชุมให้รวมถึงผู้เข้าร่วมประชุมโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ซึ่งสามารถปรึกษาหารือกันได้แม้จะมิได้อยู่ในสถานที่เดียวกัน (ตามนัยพระราชกฤษฎีกาฯ มาตรา ๘ วรรคสาม)

          ๒.๑.๒ ในกรณีจำเป็นเพื่อเป็นการรักษาประโยชน์สำคัญของประเทศหรือมีกรณีฉุกเฉินหรือเพื่อประโยชน์ในการรักษาความลับ นายกรัฐมนตรีอาจพิจารณาเรื่องใดกับรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องตามที่นายกรัฐมนตรีเห็นสมควรเพื่อมีมติของคณะรัฐมนตรีในเรื่องนั้นได้ และเมื่อมีการประชุมเป็นกรณีปกติให้นายกรัฐมนตรีแจ้งให้ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีทราบมติของคณะรัฐมนตรีดังกล่าวด้วย (ตามนัยพระราชกฤษฎีกาฯ มาตรา ๘ วรรคสอง)

    ๒.๒ ผู้เข้าร่วมประชุมคณะรัฐมนตรี ประกอบด้วย

          ๒.๒.๑ ข้าราชการการเมือง ได้แก่

                   ๒.๒.๑.๑ เลขาธิการนายกรัฐมนตรี

                   ๒.๒.๑.๒ รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรี (ตามที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย)

                   ๒.๒.๑.๓ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี

                   ๒.๒.๑.๔ รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี

          ๒.๒.๒ ข้าราชการประจำระดับสูง ได้แก่

                   ๒.๒.๒.๑ ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ

                   ๒.๒.๒.๒ เลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

                   ๒.๒.๒.๓ เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา

                   ๒.๒.๒.๔ ตำแหน่งอื่น ๆ ตามที่นายกรัฐมนตรีกำหนด

    ๒.๓ ฝ่ายเลขานุการ ประกอบด้วย

          ๒.๓.๑ เลขาธิการคณะรัฐมนตรี

          ๒.๓.๒ รองเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (ตามที่เลขาธิการคณะรัฐมนตรีมอบหมาย) ปฏิบัติหน้าที่ในการนำเสนอระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรีร่วมกับเลขาธิการคณะรัฐมนตรี

          ๒.๓.๓ เจ้าหน้าที่ของสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (ตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีมอบหมาย) ปฏิบัติหน้าที่ในห้องประชุมคณะรัฐมนตรี เช่น ผู้อำนวยการกองที่เกี่ยวข้อง เจ้าหน้าที่จดบันทึกการประชุมคณะรัฐมนตรี เจ้าหน้าที่ประสานงานและรับส่งเอกสารในห้องประชุมคณะรัฐมนตรี

๓. ระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรี ประกอบด้วย

    ๓.๑ เรื่องที่ประธานแจ้งที่ประชุม

    ๓.๒ เรื่องวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา (ถ้ามี)

    ๓.๓ เรื่องเพื่อพิจารณา

    ๓.๔ เรื่องเพื่อทราบ (หากไม่มีข้อทักท้วงให้ถือเป็นเรื่องที่คณะรัฐมนตรีเห็นชอบ/อนุมัติ)

    ๓.๕ เรื่องเพื่อทราบ

    ๓.๖ เรื่องอื่น ๆ

๔. ประเภทแฟ้มระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรี ประกอบด้วย

    ๔.๑ เรื่องเพื่อพิจารณา                                          แฟ้มสีชมพู

    ๔.๒ เรื่องเพื่อทราบ (หากไม่มีข้อทักท้วงฯ)                   แฟ้มสีส้ม

    ๔.๓ เรื่องเพื่อทราบ                                              แฟ้มสีฟ้า

๕. การส่งระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรี สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีจะจัดส่งระเบียบวาระการประชุมฯ พร้อมด้วยเอกสารที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเผยแพร่เอกสารการประชุมผ่านระบบเรียกดูระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรีด้วยเครื่องแท็บเล็ต (ระบบ M-VARA) หรืออาจจัดส่งเอกสารการประชุมผ่านระบบ M-VARA ช่องทางเดียว โดยจะส่งให้คณะรัฐมนตรีทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่าหนึ่งวันก่อนการประชุมคณะรัฐมนตรี (ตามนัยพระราชกฤษฎีกาฯ มาตรา ๙) ซึ่งมีแนวทางการจัดส่งวาระการประชุมฯ ดังนี้

    ๕.๑ การประชุมคณะรัฐมนตรีในกรณีปกติทุกวันอังคาร จะส่งระเบียบวาระการประชุม (ปกติ) ให้คณะรัฐมนตรีในวันศุกร์ และส่งระเบียบวาระการประชุม (เพิ่มเติม) ในวันจันทร์

    ๕.๒ กรณีที่มีการเลื่อนวันประชุมคณะรัฐมนตรี จะส่งระเบียบวาระการประชุมฯ ให้คณะรัฐมนตรีล่วงหน้าไม่น้อยกว่า ๑ วันก่อนวันประชุมคณะรัฐมนตรี

    ทั้งนี้ ระเบียบวาระการประชุม (วาระจร) หรือเรื่องที่มีความอ่อนไหวและมีผลกระทบสูงเกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ เศรษฐกิจ ความมั่นคง ประโยชน์สาธารณะ หรือประโยชน์ของประเทศชาติ และเข้าข่ายเป็นข้อมูลข่าวสารที่ไม่ต้องเปิดเผยตามมาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๕ แห่งพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ซึ่งหากถูกนำไปเปิดเผยต่อสาธารณชนแล้วจะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประโยชน์แห่งรัฐอย่างร้ายแรง สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีจะเผยแพร่ผ่านระบบ M-VARA ในวันประชุมคณะรัฐมนตรีเท่านั้น

๖. คณะกรรมการรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรีจะแต่งตั้งคณะบุคคลประกอบด้วยรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง และบุคคลอื่นที่มีความรู้ความชำนาญในเรื่องที่จะพิจารณา เพื่อพิจารณากลั่นกรองเรื่องใดก่อนเสนอคณะรัฐมนตรีก็ได้ เพื่อให้เรื่องที่จะนำเสนอคณะรัฐมนตรีได้มีการพิจารณาอย่างละเอียด รอบคอบ และประหยัดเวลาการประชุมคณะรัฐมนตรี (ตามนัยพระราชกฤษฎีกาฯ มาตรา ๕)

๗. การลาประชุมคณะรัฐมนตรี ให้รัฐมนตรีแจ้งสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเป็นลายลักษณ์อักษรเพื่อแจ้งให้นายกรัฐมนตรีและที่ประชุมคณะรัฐมนตรีทราบ ซึ่งรวมถึงกรณีการลาประชุมเป็นช่วงเวลาหรือกรณีไม่สามารถเข้าร่วมจนสิ้นสุดการประชุมได้

๘. สรุปผลการประชุมคณะรัฐมนตรี ในการประชุมคณะรัฐมนตรีโดยเปิดเผย สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีจะจัดทำสรุปผลการประชุมคณะรัฐมนตรีทุกครั้งที่มีการประชุม โดยจะจัดทำในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ และถ่ายโอนข้อมูลไปยังระบบ M-VARA แล้วแจ้งให้รัฐมนตรีทราบ กรณีมีข้อทักท้วงหรือแก้ไขประการใด สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีจะดำเนินการแก้ไขให้ถูกต้องโดยเร็ว

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบแนวทางปฏิบัติของหน่วยงานของรัฐในการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี ตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ ดังนี้

๑. ประเภทเรื่องที่ให้เสนอต่อคณะรัฐมนตรีได้เป็นไปตามมาตรา ๔ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘

๒. ให้หน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องนำเรื่องเสนอนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีซึ่งได้รับมอบหมายและมอบอำนาจให้กำกับการบริหารราชการแทนนายกรัฐมนตรีพิจารณาก่อน และเมื่อได้รับความเห็นชอบหรืออนุมัติให้นำเสนอคณะรัฐมนตรีแล้ว ให้หน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องส่งเรื่องไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี โดยมีรายละเอียด ดังนี้

    ๒.๑ ผู้ลงนามในหนังสือนำส่งเรื่อง ให้หน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องดำเนินการให้เป็นไปตามนัยมาตรา ๖ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ ที่บัญญัติให้เป็นอำนาจของรัฐมนตรีเจ้าสังกัดเป็นผู้ลงนามเสนอเรื่อง โดยให้ระบุในหนังสือนำส่งเรื่องด้วยว่าได้รับความเห็นชอบหรืออนุมัติจากนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีแล้ว

    ๒.๒ กรณีเรื่องที่จะเสนอคณะรัฐมนตรีเป็นเรื่องที่จะต้องได้รับความเห็นชอบหรืออนุมัติจากหน่วยงานของรัฐแห่งอื่นก่อน (ตามระเบียบว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ ข้อ ๙) ให้หน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องขอความเห็นชอบหรือขออนุมัติจากหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องให้เสร็จสิ้น แล้วจึงส่งเรื่องไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีพร้อมกับความเห็นชอบหรือคำอนุมัตินั้น

๓. กรณีเป็นเรื่องที่มีกรอบระยะเวลาในการดำเนินการอย่างชัดเจน ซึ่งหน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องทราบล่วงหน้าอยู่แล้ว เช่น การจัดทำหนังสือสัญญาระหว่างประเทศตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ที่ทราบกำหนดเวลาการประชุม/รับรอง/ลงนาม ที่ชัดเจนล่วงหน้าอยู่แล้ว ให้เสนอเรื่องไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีก่อนถึงระยะเวลาที่กำหนดของเรื่องนั้น ๆ อย่างน้อย ๑๕ วัน สำหรับกรณีที่เป็นเรื่องเร่งด่วน ให้หน่วยงานของรัฐเจ้าของเรื่องส่งเรื่องให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีอย่างน้อย ๗ วัน ก่อนวันประชุมคณะรัฐมนตรี

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบแนวทางปฏิบัติในการรักษาความลับของทางราชการที่เกี่ยวข้องกับการประชุมคณะรัฐมนตรี และการให้ข่าวสารแก่สื่อมวลชน ตามที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเสนอ ดังนี้

๑. ให้ส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐดูแลและระมัดระวังมิให้ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับเอกสารการประชุมคณะรัฐมนตรีเปิดเผยเอกสารดังกล่าวก่อนการประชุมคณะรัฐมนตรีโดยให้รักษาความลับหรือเอกสารของทางราชการที่เกี่ยวข้องกับการประชุมคณะรัฐมนตรี ตามประเภทชั้นความลับที่ได้กำหนดไว้ตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒ ซึ่งแบ่งออกเป็น ๓ ชั้น คือ

    ๑.๑ “ลับที่สุด” หมายความถึง ข้อมูลข่าวสารลับซึ่งหากเปิดเผยทั้งหมดหรือเพียงบางส่วนจะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประโยชน์แห่งรัฐอย่างร้ายแรงที่สุด

    ๑.๒ “ลับมาก” หมายความถึง ข้อมูลข่าวสารลับซึ่งหากเปิดเผยทั้งหมดหรือเพียงบางส่วนจะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประโยชน์แห่งรัฐอย่างร้ายแรง

    ๑.๓ “ลับ” หมายความถึง ข้อมูลข่าวสารลับซึ่งหากเปิดเผยทั้งหมดหรือเพียงบางส่วนจะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประโยชน์แห่งรัฐ

ทั้งนี้ เอกสารและข้อมูลในวาระการประชุมคณะรัฐมนตรีถือว่ามีชั้นความลับเป็น “ลับมาก” ไม่ว่าจะเป็นเอกสารที่ส่วนราชการเจ้าของเรื่องไม่ได้กำหนดชั้นความลับ หรือกำหนดชั้นความลับไว้เป็น “ลับ” หรือ “ลับมาก” ก็ตาม

๒. ในการจัดทำระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรี หากหน่วยงานเจ้าของเรื่องเห็นว่าเรื่องที่เสนอคณะรัฐมนตรีเป็นเรื่องที่มีชั้นความลับ มีความอ่อนไหว และมีผลกระทบสูงเกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ เศรษฐกิจ ความมั่นคง ประโยชน์สาธารณะ หรือประโยชน์ของประเทศชาติหรือเข้าข่ายเป็นเรื่องที่ห้ามเปิดเผยข้อมูลตามมาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๕ แห่งพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ให้หน่วยงานเจ้าของเรื่องระบุไว้ในหนังสือนำส่งเรื่องเสนอคณะรัฐมนตรีให้ชัดเจนว่าเรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องที่มีชั้นความลับ มีความอ่อนไหว และมีผลกระทบสูงอย่างไร หรือหากสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีพิจารณาแล้วเห็นว่าเป็นเรื่องที่เข้าลักษณะดังกล่าว ให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีพิจารณาจัดทำระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรี โดยจะเผยแพร่เอกสารเรื่องดังกล่าวผ่านระบบเรียกดูระเบียบวาระการประชุมคณะรัฐมนตรีด้วยเครื่องแท็บเล็ต (ระบบ M-VARA) เฉพาะในการประชุมคณะรัฐมนตรีเท่านั้น และหลังจากพิจารณาแล้วเสร็จ ให้ถอนเรื่องดังกล่าวออกจากระบบ M-VARA ทันที

๓. ในการประชุมคณะรัฐมนตรี การพิจารณาหารือหรืออภิปรายของคณะรัฐมนตรีให้ถือเป็นความลับของทางราชการ โดยไม่อนุญาตให้มีการบันทึกภาพและเสียง ดังนั้น รัฐมนตรีทุกท่าน ผู้เข้าร่วมการประชุม และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการประชุมคณะรัฐมนตรี พึงระมัดระวังและไม่เปิดเผยข้อมูลใด ๆ เกี่ยวกับเรื่องที่พิจารณาในที่ประชุมคณะรัฐมนตรี

๔. กรณีมีผู้นำเอกสารหรือข้อความซึ่งเป็นความลับของทางราชการไปเผยแพร่จนก่อให้เกิดความเสียหายแก่ทางราชการ หรือเกิดผลกระทบต่อความมั่นคงของรัฐ ให้หน่วยงานเจ้าของเรื่องที่ได้รับความเสียหายพิจารณาดำเนินการตามกฎหมาย เช่น กรณีข้าราชการพลเรือนไม่ปฏิบัติตามข้อปฏิบัติตามมาตรา ๘๒ (๖) แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ซึ่งบัญญัติให้ข้าราชการพลเรือนสามัญต้องรักษาความลับของทางราชการ โดยหากไม่ปฏิบัติตาม ข้าราชการพลเรือนผู้นั้นถือเป็นผู้กระทำผิดวินัยตามมาตรา ๘๔ และหากการกระทำดังกล่าวเป็นเหตุให้เสียหายแก่ราชการอย่างร้ายแรง กรณีจะถือว่าข้าราชการพลเรือนผู้นั้นกระทำผิดวินัยอย่างร้ายแรงตามมาตรา ๘๕ (๗) ทั้งนี้ จะต้องถูกดำเนินการทางวินัยตามมาตรา ๙๗ กล่าวคือให้ลงโทษปลดออกหรือไล่ออกตามความร้ายแรงแห่งกรณี อนึ่ง ตามประมวลจริยธรรมของข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๔ ได้วางหลักเกณฑ์ในการประพฤติปฏิบัติอย่างมีคุณธรรมในเรื่องการรักษาความลับของราชการไว้เช่นเดียวกันตามข้อ ๗ (๓) กล่าวคือ ข้าราชการการเมืองต้องยึดถือประโยชน์ส่วนรวมของประเทศชาติโดยอย่างน้อยต้องไม่นำข้อมูลข่าวสารอันเป็นความลับของราชการซึ่งตนได้มาในระหว่างอยู่ในตำแหน่งไปใช้เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่เอกชน ทั้งในระหว่างการดำรงตำแหน่งและเมื่อพ้นจากตำแหน่ง และข้อ ๘ (๕) กำหนดให้ข้าราชการการเมืองต้องรักษาความลับของราชการ เว้นแต่เป็นการปฏิบัติตามหน้าที่และอำนาจตามกฎหมาย

๕. เมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติแล้ว ให้หน่วยงานเจ้าของเรื่องที่รับผิดชอบเป็นหน่วยงานหลักในการพิจารณาความเหมาะสมและชี้แจงต่อสาธารณชนและทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง และให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องชี้แจงเพิ่มเติมให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน กรณีเป็นเรื่องที่คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบหรืออนุมัติตามมติของคณะกรรมการต่าง ๆ แล้ว ให้ประธานกรรมการหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการชี้แจงในทำนองเดียวกันด้วย

๖. ให้โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรีมีหน้าที่และอำนาจให้ข่าวสารเกี่ยวกับการประชุมคณะรัฐมนตรี มติคณะรัฐมนตรี การดำเนินงานของคณะรัฐมนตรี รัฐมนตรี หรือกระทรวง กรม ตลอดจนชี้แจงเมื่อปรากฏว่ามีการเสนอข่าวคลาดเคลื่อนต่อความเป็นจริงหรือไม่ถูกต้อง ครบถ้วน อันอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อบุคลากรหรือรัฐบาล หรือการปฏิบัติผิดพลาดได้ ทั้งนี้ อาจขอให้โฆษกกระทรวงเป็นผู้แถลงข่าว หรือออกคำชี้แจงเอง หรือร่วมกันแถลงข่าวหรือชี้แจงด้วยก็ได้ และมอบให้รัฐมนตรีที่รับผิดชอบกระทรวงพิจารณาแต่งตั้งโฆษกกระทรวงเพื่อดำเนินการดังกล่าวด้วย

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีรักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ตามที่สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีเสนอ ดังนี้

๑. ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ตามลำดับ ดังนี้

    ๑.๑ นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ

    ๑.๒ นายโสภณ ซารัมย์

    ๑.๓ นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ

    ๑.๔ นายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ

    ๑.๕ ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า

    ๑.๖ นายสุชาติ ชมกลิ่น

๒. ในระหว่างการรักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ผู้รักษาราชการแทนข้างต้นจะสั่งการใดเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลและการอนุมัติเงินงบประมาณอันอยู่ในอำนาจของนายกรัฐมนตรีต้องได้รับความเห็นชอบจากนายกรัฐมนตรีเสียก่อน

คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

๑. เห็นชอบให้ยกเลิกมติคณะรัฐมนตรี จำนวน ๓ มติ ดังนี้

    ๑.๑ มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๑ (เรื่อง การเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง)

    ๑.๒ มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๑๑ สิงหาคม ๒๕๕๔ [เรื่อง ขอความเห็นชอบให้ถือปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๑ (เรื่อง แนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง) ต่อไป]

    ๑.๓ มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๒ [เรื่อง ขอความเห็นชอบให้ถือปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๑ (เรื่อง แนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง) ต่อไป]

๒. เห็นชอบแนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ (๘) - (๒๐) ดังนี้

    ๒.๑ ให้ทุกส่วนราชการที่จะเสนอแต่งตั้งข้าราชการการเมืองตรวจสอบประวัติและรับรองประวัติของบุคคลที่จะเสนอแต่งตั้งเป็นข้าราชการการเมือง โดยให้ถือปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๖๗ [เรื่อง แนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ (๘) - (๒๐)] ที่เห็นชอบให้ทุกส่วนราชการที่จะเสนอแต่งตั้งข้าราชการการเมืองดำเนินการตรวจสอบประวัติของผู้ที่จะเสนอแต่งตั้งจากหน่วยงาน ๗ หน่วยงาน ได้แก่ (๑) สำนักงานศาลยุติธรรม (๒) กรมบังคับคดี (๓) สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (๔) สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (๕) สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (๖) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และ (๗) สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ และรับรองประวัติตามแบบรับรองประวัติบุคคลประกอบการพิจารณาแต่งตั้งข้าราชการการเมือง ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ (๘) - (๒๐) จำนวน ๑๔ ข้อ อย่างเคร่งครัด

    ๒.๒ ให้รัฐมนตรีเจ้าสังกัดนำเรื่องเสนอนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีซึ่งได้รับมอบหมายและมอบอำนาจให้กำกับการบริหารราชการแทนนายกรัฐมนตรีพิจารณาก่อนและเมื่อได้รับความเห็นชอบให้นำเสนอคณะรัฐมนตรีแล้ว ให้ส่งเรื่องไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีล่วงหน้าก่อนวันประชุมคณะรัฐมนตรี โดยให้ระบุในหนังสือเสนอเรื่องด้วยว่า นายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีได้เห็นชอบแล้ว ส่วนกรณีการแต่งตั้งข้าราชการการเมืองในสังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี เมื่อนายกรัฐมนตรีได้เห็นชอบให้เสนอเรื่องแล้ว ให้เลขาธิการนายกรัฐมนตรีเป็นผู้ลงนามในหนังสือเสนอเรื่อง โดยให้ระบุในหนังสือเสนอเรื่องด้วยว่านายกรัฐมนตรีได้เห็นชอบแล้ว ทั้งนี้ ในการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมืองให้ระบุชื่อบุคคลและตำแหน่งที่จะเสนอแต่งตั้งให้ชัดเจน พร้อมทั้งให้กำหนดวันเริ่มต้นการดำรงตำแหน่ง เช่น ให้มีผลตั้งแต่วันที่ .... เป็นต้นไป หรือให้มีผลตั้งแต่วันที่คณะรัฐมนตรีมีมติเป็นต้นไป โดยยังไม่ต้องดำเนินการออกคำสั่งแต่งตั้ง

    ๒.๓ การเสนอเรื่องตามข้อ ๒.๒ ให้ส่วนราชการเจ้าของเรื่องส่งเอกสารไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ประกอบด้วย

          ๒.๓.๑ หนังสือเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง

          ๒.๓.๒ แบบสรุปประวัติการเสนอเรื่องแต่งตั้งข้าราชการการเมือง

          ๒.๓.๓ แบบข้อมูลประกอบการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง โดยกรอกข้อมูลและรับรองข้อมูลให้ครบถ้วน

          ๒.๓.๔ เอกสารแสดงผลการตรวจสอบประวัติบุคคลจาก ๗ หน่วยงาน (ตามข้อ ๒.) ของบุคคลที่จะเสนอแต่งตั้งเป็นการข้าราชการการเมือง

          ๒.๓.๕ แบบรับรองประวัติบุคลประกอบการพิจารณาแต่งตั้งข้าราชการการเมือง ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ (๘) - (๒๐) จำนวน ๑๔ ข้อ

          ๒.๓.๖ เอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น เอกสารรับรองการเปลี่ยนชื่อและ/หรือชื่อสกุล

    ๒.๔ เมื่อคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบให้แต่งตั้งข้าราชการการเมืองแล้ว ให้ส่วนราชการเจ้าของเรื่องดำเนินการออกคำสั่งแต่งตั้ง และส่งสำเนาคำสั่งแต่งตั้งดังกล่าวให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเพื่อนำลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป

    ๒.๕ กรณีที่ข้าราชการการเมืองซึ่งได้รับแต่งตามข้อ ๒.๒ ลาออกหรือมีเหตุต้องพ้นจากตำแหน่ง ให้ส่วนราชการเจ้าของเรื่องดำเนินการออกคำสั่งให้ข้าราชการการเมืองนั้นพ้นจากตำแหน่ง และส่งสำเนาคำสั่งดังกล่าวให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเพื่อนำลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป

๓. เห็นชอบแนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองกรณีกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยคณะกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๖ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ดังนี้

    ๓.๑ เมื่อนายกรัฐมนตรีเห็นสมควรแต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิใดเป็นกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรีแล้ว ให้สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีจัดทำรายชื่อพร้อมด้วยประวัติของผู้ได้รับการเสนอชื่อเป็นกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรีเสนอไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีล่วงหน้าก่อนวันประชุมคณะรัฐมนตรี เพื่อนำเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบต่อไป ทั้งนี้ ให้ตรวจสอบประวัติของผู้ที่จะเสนอแต่งตั้งจากหน่วยงาน ๗ หน่วยงาน (ตามข้อ ๒.๑) และบริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จำกัด รวมทั้งรับรองประวัติตามแบบรับรองประวัติบุคคลประกอบการพิจารณาแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง กรณีกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยคณะกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๖ และที่แก้ไขเพิ่มเติม โดยให้ถือปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๖๗ [เรื่อง แนวทางการเสนอเรื่องการแต่งตั้งข้าราชการการเมือง ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการการเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ (๘) - (๒๐)] อย่างเคร่งครัด

    ๓.๒ การสนอเรื่องตามข้อ ๓.๑ ให้สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีส่งเอกสารไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ประกอบด้วย

          ๓.๒.๑ หนังสือเสนอเรื่องการแต่งตั้งกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี

          ๓.๒.๒ แบบสรุปประวัติผู้ได้รับการเสนอแต่งตั้งเป็นกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี

          ๓.๒.๓ เอกสารแสดงผลการตรวจสอบประวัติบุคคล (ตามข้อ ๓.๑) ของบุคคลที่จะเสนอแต่งตั้งเป็นกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี

          ๓.๒.๔ แบบรับรองประวัติบุคคลประกอบการพิจารณาแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง กรณีกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๖ และที่แก้ไขเพิ่มเติม จำนวน ๑๔ ข้อ

          ๓.๒.๕ เอกสารเกี่ยวกับคุณสมบัติ ตามข้อ ๔ ของระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยคณะกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๖ และที่แก้ไขเพิ่มเติม เช่น เอกสารแสดงคุณวุฒิการศึกษา หนังสือรับรองประสบการณ์การทำงานตามที่ระเบียบดังกล่าวกำหนดไว้

    ๓.๓ เมื่อคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบการแต่งตั้งกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรีแล้ว ให้สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีดำเนินการออกประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีแต่งตั้ง แล้วจัดส่งสำเนาประกาศดังกล่าวให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเพื่อนำลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป

๔. รับทราบความเห็นของคณะกรรมการกฤษฎีกา (ที่ประชุมร่วมคณะที่ ๑ และคณะที่ ๒) เรื่องเสร็จที่ ๘๘๒/๒๕๖๒ เรื่อง การแต่งตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรให้ดำรงตำแหน่งข้าราชการการเมืองซึ่งมิใช่รัฐมนตรีในขณะเดียวกัน

คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

๑. เห็นชอบให้คณะกรรมการต่าง ๆ ที่แต่งตั้งโดยมติคณะรัฐมนตรีชุดเดิม จำนวน ๑๓๗ คณะ อยู่ปฏิบัติหน้าที่อย่างต่อเนื่องต่อไปได้จนถึงวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๘ และให้ส่วนราชการเจ้าของเรื่องเร่งแจ้งยืนยันการคงอยู่ของคณะกรรมการดังกล่าวไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีโดยด่วนภายใน ๗ วัน (วันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๖๘) หลังจากนั้นให้ถือว่าคณะกรรมการต่าง ๆ ที่มิได้แจ้งยืนยันการคงอยู่มีผลสิ้นสุดลง

๒. ในกรณีที่ส่วนราชการใดพิจารณาเห็นว่าคณะกรรมการฯ คณะใด (ตามข้อ ๑) มีความจำเป็นที่จะต้องปรับปรุงองค์ประกอบ หน้าที่และอำนาจ เพื่อให้มีความถูกต้องและเป็นปัจจุบัน หรือมีความจำเป็นที่จะต้องเสนอแต่งตั้งคณะกรรมการโดยมติคณะรัฐมนตรีขึ้นใหม่ก็ให้เสนอเรื่องไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีโดยด่วนเพื่อนำเสนอคณะรัฐมนตรีต่อไป โดยให้ถือปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๕ ตุลาคม ๒๕๖๔ (เรื่อง แนวทางการใช้ระบบคณะกรรมการเพื่อให้การบริหารราชการแผ่นดินมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล) อย่างเคร่งครัด และหากเป็นกรณีที่มีการเสนอแต่งตั้งบุคคลเป็นกรรมการในคณะกรรมการที่จะเสนอแต่งตั้งด้วย ให้ส่วนราชการเจ้าของเรื่องระบุชื่อ/ชื่อสกุล และตำแหน่ง (ถ้ามี) ของบุคคลที่จะเสนอแต่งตั้งให้ชัดเจน พร้อมทั้งจัดทำเอกสารต่าง ๆ ประกอบการพิจารณาด้วย ดังนี้

    ๒.๑ แบบสรุปประวัติของบุคคลที่จะเสนอแต่งตั้งเป็นกรรมการในคณะกรรมการนั้น ๆ

    ๒.๒ แบบตรวจสอบประวัติบุคคลเพื่อประกอบการนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งต่าง ๆ

๓. การเสนอแต่งตั้งคณะกรรมการต่าง ๆ ที่แต่งตั้งโดยมติคณะรัฐมนตรีดังกล่าวข้างต้น ให้มีผลตั้งแต่วันที่คณะรัฐมนตรีมีมติเป็นต้นไป โดยส่วนราชการเจ้าของเรื่องไม่ต้องออกเป็นคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีหรือคำสั่งของส่วนราชการเพื่อแต่งตั้งคณะกรรมการดังกล่าวขึ้นอีก

คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

๑. เห็นชอบร่างพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวลรัษฎากร ว่าด้วยการลดอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... มีสาระสำคัญเป็นการขยายระยะเวลาการลดอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม สำหรับการขายสินค้า การให้บริการ หรือการนำเข้าทุกกรณีตามพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวลรัษฎากร ว่าด้วยการลดอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม (ฉบับที่ ๖๔๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวลรัษฎากร ว่าด้วยการลดอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม (ฉบับที่ ๗๙๐) พ.ศ. ๒๕๖๗ ซึ่งจะสิ้นสุดลงในวันที่ ๓๐ กันยายน ๒๕๖๘ โดยยังคงจัดเก็บ ในอัตราร้อยละ ๖.๓ (ไม่รวมภาษีท้องถิ่น) หรือร้อยละ ๗ (รวมภาษีท้องถิ่น) ต่อไปอีกเป็นระยะเวลา ๑ ปี โดยมีผลตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๘ ถึงวันที่ ๓๐ กันยายน ๒๕๖๙ เนื่องจากการขยายตัวของเศรษฐกิจไทยในปี ๒๕๖๘ ยังมีข้อจำกัดและปัจจัยเสี่ยงจากภาระหนี้สินของภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจที่เพิ่มขึ้น ประกอบกับอัตราการว่างงานและอัตราเงินเฟ้อที่อยู่ในระดับต่ำและการปรับตัวลดลงของอัตราดอกเบี้ย รวมทั้งผลกระทบจากมาตรการภาษีนำเข้าของสหรัฐอเมริกา ตลอดจนยังมีความผันผวนของระบบเศรษฐกิจการค้าโลก ตามที่กระทรวงการคลังเสนอ ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว และให้ดำเนินการต่อไปได้

๒. ให้กระทรวงการคลังรับความเห็นของสำนักงบประมาณและสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย ดังนี้

สำนักงบประมาณ เห็นควรที่กระทรวงการคลังและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะสร้างการรับรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรการภาษีดังกล่าวให้กับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในโอกาสแรก ตลอดจนติดตามประเมินผลสัมฤทธิ์และรายงานผลการดำเนินงานตามมาตรการภาษีดังกล่าวเมื่อสิ้นสุดระยะเวลาดำเนินการ ตามนัยแห่งพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เห็นควรพิจารณากำหนดแผนการทยอยการปรับเพิ่มอัตราภาษีมูลค่าเพิ่มให้มีความชัดเจน โดยอาจเริ่มจากการปรับเพิ่มแบบเฉพาะรายกลุ่มสินค้าในช่วงเวลาที่ภาวะเศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัว ควบคู่ไปกับการกำหนดแนวทางการเพิ่มศักยภาพทางการคลัง (fiscal consolidation) อย่างเป็นรูปธรรม โดยการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดเก็บรายได้ของรัฐบาลและการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้จ่ายภาครัฐ เพื่อลดข้อจำกัดทางการคลังและเตรียมพื้นที่ทางการคลังไว้สำหรับรองรับความเสี่ยงจากความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจและการเงินโลก การเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยและการเปลี่ยนแปลงของของสภาพภูมิอากาศที่มีแนวโน้มรุนแรงมากขึ้น