คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบสรุปรายงานภาวะสังคมไตรมาสหนึ่ง ปี พ.ศ. ๒๕๕๕ ตามที่สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติเสนอ สรุปได้ ดังนี้
               ๑. การจ้างงาน และรายได้
                   ๑.๑ ในไตรมาส ๑/๒๕๕๕ การจ้างงานเพิ่มขึ้นร้อยละ ๑.๒ จำแนกเป็นการจ้างงานภาคเกษตรเพิ่มขึ้นร้อยละ ๒.๕ เนื่องจากเกษตรกรเลื่อนปลูกข้าวนาปรังจากช่วงน้ำท่วมมาเป็นไตรมาสนี้ และราคาพืชไร่อื่น ๆ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ส่งผลให้เกษตรกรขยายการเพาะปลูกเพิ่มขึ้น และการจ้างงานนอกภาคเกษตรเพิ่มขึ้นร้อยละ ๐.๕ จากการจ้างงานสาขาการผลิตเพิ่มขึ้นร้อยละ ๖.๓ เนื่องจากแรงงานในพื้นที่น้ำท่วมได้ทยอยกลับเข้าสู่สถานประกอบการโดยเฉพาะสถานประกอบการที่ใช้เทคโนโลยีต่ำ
                   ๑.๒ อัตราการว่างงานในไตรมาส ๑/๒๕๕๕ เท่ากับร้อยละ ๐.๗๓ หรือมีผู้ว่างงาน ๒๗๕,๑๕๐ คน ต่ำกว่าอัตราร้อยละ ๐.๘๓ ในช่วงเดียวกันปีที่แล้ว แต่มีการว่างงานแฝงมากขึ้น โดยมีอัตราการว่างงานแฝงร้อยละ ๑.๔๔ คิดเป็นจำนวน ๕๕๗,๕๔๐ คน เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีที่แล้วร้อยละ ๒๙.๒ จำแนกเป็นผู้ที่ทำงานน้อยกว่า ๓๐ ชั่วโมงต่อสัปดาห์และต้องการทำงานเพิ่มขึ้น จำนวน ๑๑๑,๗๕๕ คน และแรงงานรอฤดูกาล จำนวน ๔๔๕,๗๘๕ คน
                   ๑.๓ ค่าจ้างแรงงานและเงินเดือนภาคเอกชนที่ยังไม่รวมค่าล่วงเวลาและผลประโยชน์ตอบแทนอื่นเพิ่มขึ้นร้อยละ ๑๕.๑ จากการปรับค่าจ้างแรงงานเพื่อดึงดูดพนักงานโดยเฉพาะในอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดใหญ่เพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนแรงงานกึ่งฝีมือจำนวนมาก แต่ราคาสินค้าเพิ่มขึ้นเฉลี่ยร้อยละ ๓.๔ ทำให้ค่าจ้างแท้จริงเฉลี่ยเพิ่มขึ้นร้อยละ ๑๑.๔
               ๒. ด้านการศึกษา คุณภาพการศึกษายังเป็นปัญหาเร่งด่วน การประเมินผลการสอบ ONET ในปี พ.ศ. ๒๕๕๑ - ๒๕๕๔ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในวิชาหลัก (ภาษาอังกฤษและคณิตศาสตร์) ไม่ถึงร้อยละ ๕๐ จึงต้องยกระดับคุณภาพการศึกษาของเด็กไทยอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะการสร้างความตระหนักและเตรียมความพร้อมด้านภาษาอังกฤษให้กับเยาวชน เพื่อเข้าสู่การเป็นประชาคมอาเซียน รวมทั้งการยกระดับความรู้วิชาพื้นฐานเพื่อการเข้าสู่การเรียนรู้วิชาชีพและการศึกษาที่สูงขึ้น
               ๓. ด้านสุขภาพ การเจ็บป่วยด้วยโรคมือ เท้า ปาก มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โดยผู้ป่วยด้วยโรคเฝ้าระวังเพิ่มขึ้นร้อยละ ๖.๑๑ จากไตรมาส ๑/๒๕๕๔ โดยเฉพาะโรคมือ เท้า ปาก พบผู้ป่วยมากกว่า ๔,๐๐๐ ราย เพิ่มเกือบ ๖ เท่าตัว ด้านสุขภาพจิตมีคนไทยให้ความสนใจปรึกษาปัญหาสุขภาพจิตจำนวนมากขึ้น ส่วนใหญ่ขอปรึกษาปัญหาความเครียด ๑๒๔,๙๘๔ ราย และผลสำรวจแสดงความสุขมวลรวมของคนไทยลดลงในเดือนมีนาคม นอกจากนี้ ยังพบคนไทยใช้ยาเกินความจำเป็นส่งผลอันตรายต่อสุขภาพ ค่าใช้จ่ายจากการใช้ยาของคนไทยในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ มีมูลค่า ๑๓๔,๒๗๖ ล้านบาท หรือเพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. ๒๕๕๐ ร้อยละ ๒๒.๓
               ๔. ด้านพฤติกรรมและความเป็นอยู่ของคนในสังคมไทย มีประเด็นเฝ้าระวัง ได้แก่
                   ๔.๑ พฤติกรรมเสี่ยงการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ยังต้องเฝ้าระวังต่อเนื่อง มีผู้สูบบุหรี่ถึง ๑๑.๕ ล้านคน หรือร้อยละ ๒๑.๕ และมีพฤติกรรมการสูบบุหรี่เป็นประจำเพิ่มขึ้น ในขณะที่การดื่มสุราพบในกลุ่มวัยทำงาน ๒๕ - ๕๙ ปี และวัยสูงอายุมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ซึ่งก่อให้เกิดพฤติกรรมเสี่ยงนำไปสู่การตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ หรือความเสี่ยงต่อการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
                   ๔.๒ หนี้สินครัวเรือนในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ อยู่ในภาวะทรงตัว เมื่อเทียบกับปี พ.ศ. ๒๕๕๒ ครัวเรือนที่มีหนี้สินร้อยละ ๕๕.๘ ของครัวเรือนรวม ลดลงร้อยละ ๖๐.๙ ในปี พ.ศ. ๒๕๕๒ และจำนวนหนี้สินเฉลี่ยเท่ากับ ๑๓๔,๙๐๐ บาทต่อครัวเรือน สำหรับหนี้สินครัวเรือนในปี พ.ศ. ๒๕๕๕ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น มีเครื่องบ่งชี้คือ (๑) การก่อหนี้รายย่อยมีมากขึ้น จากยอดสินเชื่อคงค้างบัตรเครดิต ณ สิ้นเดือนมีนาคม ๒๕๕๕ เพิ่มขึ้นร้อยละ ๑๐.๘ จากเพิ่มขึ้นร้อยละ ๖.๔ ในเดือนเดียวกันปีที่แล้ว และจากเพิ่มขึ้นร้อยละ ๕.๘ ในเดือนธันวาคม ๒๕๕๔ (๒) ยอดสินเชื่อคงค้างบัตรเครดิตเกิน ๓ เดือนขึ้นไป ณ สิ้นเดือนมีนาคม ๒๕๕๕ เพิ่มขึ้นร้อยละ ๑๓.๗ จากเพิ่มขึ้นร้อยละ ๐.๗ ในเดือนเดียวกันปีที่แล้ว และจากการเพิ่มขึ้นร้อยละ ๘.๕ ในเดือนธันวาคม ๒๕๕๔ และการให้สินเชื่อเพื่อการอุปโภคบริโภคส่วนบุคคลของธนาคารพาณิชย์ที่ยังเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะสินเชื่อเพื่อการเช่าซื้อรถยนต์และสินเชื่อเพื่อการบริโภคส่วนบุคคลอื่น ๆ ส่วนหนึ่งเป็นผลจากเหตุการณ์อุทกภัยในช่วงปลายปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ทำให้ประชาชนที่ประสบอุทกภัยต้องกู้เงินเพื่อนำมาซ่อมแซมและฟื้นฟูที่อยู่อาศัย รวมถึงเครื่องใช้ในครัวเรือน และรถยนต์ ที่ได้รับความเสียหาย
               ๕. ด้านความมั่นคงทางสังคม มีประเด็นเฝ้าระวัง ได้แก่
                   ๕.๑ คดียาเสพติดเริ่มลดลง จากไตรมาสหนึ่งปี พ.ศ. ๒๕๕๕ และไตรมาสสี่ของปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ร้อยละ ๓.๑ และ ๕.๖ เป็นผลจากการดำเนินงานเชิงรุกเพื่อป้องกันแก้ไขปัญหายาเสพติด แต่ยังต้องเร่งฟื้นฟูผู้เสพ/ผู้ติดยาที่คาดว่าจะมีถึง ๑.๗ ล้านคนในปี พ.ศ. ๒๕๕๕ ขณะที่คดีชีวิตร่างกายและเพศและคดีประทุษร้ายต่อทรัพย์เพิ่มขึ้นจากไตรมาสสี่ของปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ร้อยละ ๔.๑ และ ๓.๙ และการกระทำผิดเกี่ยวกับการพนันเพิ่มขึ้นจากไตรมาสสี่ของปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ร้อยละ ๑๐.๒
                   ๕.๒ พฤติกรรมการกระทำความรุนแรงต่อเด็กและสตรีมีแนวโน้มที่น่าเป็นห่วง ในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ มีผู้หญิงถูกทำร้ายร่างกายเพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. ๒๕๕๓ ถึง ๒.๒ เท่า ส่วนใหญ่ถูกกระทำความรุนแรงจากคู่สมรสและแฟน สาเหตุหลักจากความสัมพันธ์ในครอบครัวและการใช้สารกระตุ้น การแก้ไขปัญหาจะต้องเกิดจากผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้องให้ความสำคัญกับการป้องกันและการแก้ไขปัญหาด้านพฤติกรรมความรุนแรงมากยิ่งขึ้นอย่างจริงจังและต่อเนื่อง
                   ๕.๓ ผู้บริโภคได้รับอันตรายจากการบริโภคสินค้าโดยไม่รู้ตัวหรือขาดความรู้ถึงผลกระทบ เช่น มีการใช้พลาสติกชนิดโพลีคาร์บอนเนตซึ่งมีสารบิสฟีนอลเอ (BPA) เป็นส่วนประกอบมาใช้ผลิตขวดนมเด็ก เป็นต้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องบูรณาการการดำเนินงานและแก้ไขปัญหาทั้งการให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ผลิตภัณฑ์พลาสติกที่เหมาะสม การสร้างความตระหนักเกี่ยวกับพิษภัยจากการปนเปื้อน ตลอดจนการยกเลิกใช้วัสดุที่เป็นอันตรายในผลิตภัณฑ์