คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

๑. เห็นชอบร่างกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ของกระทรวงมหาดไทย มีสาระสำคัญเป็นการยกเว้นค่าธรรมเนียมการเก็บ ขน และกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยตามที่กำหนดในกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๖๗ เป็นระยะเวลา ๑ ปี ตั้งแต่วันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ถึงวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๙ ให้แก่ราชการส่วนท้องถิ่นที่ไม่สามารถออกข้อกำหนดของท้องถิ่นบังคับใช้ได้ตามกฎกระทรวงดังกล่าว ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว และให้ดำเนินการต่อไปได้

๒. ให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีการับความเห็นของรองนายกรัฐมนตรี (นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ) ที่เห็นว่าการกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมไว้ในบัญชีท้ายพระราชบัญญัติ ทำให้การปรับอัตราค่าธรรมเนียมต้องแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติซึ่งต้องใช้เวลาและค่าใช้จ่ายมาก สมควรที่คณะรัฐมนตรีจะมีมติให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีการับไปกำหนดให้มีการบัญญัติในร่างพระราชบัญญัติที่ตรวจแก้ให้มีการปรับอัตราค่าธรรมเนียมในบัญชีท้ายพระราชบัญญัติทุกห้าปีตามอัตราเงินเฟ้อ ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวง เพื่อมิให้ต้องแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติอีกต่อไป

๓. ให้กระทรวงมหาดไทย (กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น) รับความเห็นของรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี (นายภราดร ปริศนานันทกุล) ที่เห็นว่า เดิมการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยตามกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมการออกใบอนุญาต หนังสือรับรองการแจ้ง และการให้บริการในการจัดการสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๕๙ ไม่ได้มีการกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมขั้นต่ำในการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยไว้ แต่กฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๖๗ กำหนดให้มีการจัดเก็บค่าธรรมเนียมขั้นต่ำในการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย (ค่าเก็บและขนมูลฝอย มีขั้นต่ำ ๓๐ บาท ค่ากำจัดมูลฝอย มีขั้นต่ำ ๒๐ บาท) ซึ่งจะทำให้ประชาชนจำต้องรับภาระในการชำระค่าธรรมเนียมดังกล่าวเพิ่มขึ้น ดังนั้น ในระหว่างที่มีการขยายระยะเวลาการใช้บังคับกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๖๗ ออกไปอีก ๑ ปี ตั้งแต่วันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ถึงวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๙ เห็นควรให้กระทรวงมหาดไทย (กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น) รับไปพิจารณาทบทวนความจำเป็นและเหมาะสมในการกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมขั้นต่ำในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยตามกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๖๗ อีกครั้งหนึ่ง

ทั้งนี้ ให้กระทรวงมหาดไทย (กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับข้อสังเกตของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาและความเห็นของสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ไปพิจารณาดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไปด้วย ดังนี้

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เห็นควรที่กระทรวงมหาดไทยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะหารือร่วมกันเพื่อพิจารณาวิธีการอื่นในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยคำนึงถึงสถานะทางเศรษฐกิจของประชาชนแต่ละท้องถิ่น ความสามารถในการจัดเก็บรายได้และความเหมาะสมของสภาพพื้นที่ของท้องถิ่นแต่ละแห่ง เช่น การแก้ไขเพิ่มเติมกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๖๗ เพื่อกำหนดเพดานอัตราค่าธรรมเนียมให้ต่ำลง หรือให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีดุลพินิจในการออกข้อบังคับท้องถิ่นเพื่อกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมตามความเหมาะสมกับท้องถิ่นของตน

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เห็นควรกำหนดมาตรการส่งเสริมให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเร่งพัฒนาความพร้อมดำเนินการในเรื่องนี้โดยเร็ว โดยสร้างและเผยแพร่องค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยตามหลักวิชาการ รวมถึงการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยอย่างถูกต้องให้แก่ประชาชน และสร้างความตระหนักถึงต้นทุนที่แท้จริงในการบริหารจัดการสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยตามหลักการผู้ก่อมลพิษเป็นผู้จ่าย (Polluter Pays Principle : PPP) ซึ่งเป็นการสร้างความรับผิดชอบของผู้ก่อมลพิษและก่อให้เกิดการจัดการมลพิษอย่างมีประสิทธิภาพอย่างยั่งยืนในระยะยาว