คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบผลการประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนอย่างไม่เป็นทางการ [ASEAN Economic Ministers (AEM) Retreat] ครั้งที่ ๒๗ และการประชุมที่เกี่ยวข้อง เมื่อวันที่ ๒-๓ มีนาคม ๒๕๖๔ ผ่านระบบการประชุมทางไกล (VDO Conference) โดยที่ประชุม AEM Retreat ครั้งที่ ๒๗ ได้มีการแลกเปลี่ยนแนวทางการรับมือและฟื้นฟูประเทศจากสถานการณ์โควิด-๑๙ และเร่งรัดการดำเนินงานตามกรอบการฟื้นฟูของอาเซียน และแผนการดำเนินการในการส่งเสริมความร่วมมือและประสานงานระหว่างองค์กรรายสาขา รวมทั้งเห็นชอบการขยายรายการสินค้าจำเป็น (Essential Goods) ภายใต้บันทึกความเข้าใจว่าด้วยการดำเนินมาตรการที่มิใช่ภาษีและสินค้าจำเป็นภายใต้แผนปฏิบัติการฮานอยว่าด้วยการส่งเสริมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจและความเชื่อมโยงห่วงโซ่อุปทานของอาเซียนให้เข้มแข็งในการตอบสนองต่อการระบาดใหญ่ของโควิด-๑๙ และเห็นชอบประเด็นด้านเศรษฐกิจที่บรูไนดารุสซาลามในฐานะประธานอาเซียนผลักดันให้ร่วมกันดำเนินการให้บรรลุผลสำเร็จในปี ๒๕๖๔ (Priority Economic Deliverables : PEDs) รวมถึงแสดงความกังวลเกี่ยวกับความตกลงด้านเศรษฐกิจที่ตกลงแล้วแต่ยังค้างการมีผลบังคับใช้เป็นเวลายาวนาน และแนวทางปรับปรุงการบังคับใช้ความตกลงด้านเศรษฐกิจให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ ที่ประชุมได้รับทราบสถานะล่าสุดของการดำเนินการเพื่อริเริ่มทบทวนความตกลงการค้าสินค้าภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-อินเดีย (ASEAN-India Trade in Goods Agreement : AITIGA) และปัญหาจากประกาศศุลกากรของสาธารณรัฐอินเดียด้านกฎว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้า (CAROTAR 2020) ความคืบหน้าการจัดทำร่างกรอบขอบเขตความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-สหภาพยุโรป (Draft Framework Setting Out the Parameters of a Future EU-ASEAN Agreement on Trade and Investment) และความคืบหน้าในการให้สัตยาบันความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership : RCEP) ของแต่ละประเทศ สำหรับการประชุมที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย การหารือระหว่างรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนกับสภาที่ปรึกษาธุรกิจอาเซียน (ASEAN Business Advisory Council : ASEAN-BAC) และการหารือทวิภาคีกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการค้าและอุตสาหกรรมสิงคโปร์ ซึ่งได้มีการหารือเกี่ยวกับการร่วมกันผลักดันและฟื้นฟูเศรษฐกิจและการค้าการลงทุนด้วยมาตรการต่าง ๆ ตามที่กระทรวงพาณิชย์เสนอ

          คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

          ๑. รับทราบผลการประชุมรัฐมนตรีแรงงานอาเซียน (ASEAN Labour Ministers’ Meeting : ALMM) ครั้งที่ ๒๖ และการประชุมอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ผ่านระบบการประชุมทางไกลผ่านจอภาพ (Video Conference) ระหว่างวันที่ ๒๖-๒๘ ตุลาคม ๒๕๖๓ ณ กระทรวงแรงงาน และเห็นชอบร่างเอกสารผลลัพธ์การประชุม จำนวน ๓ ฉบับ ได้แก่ (๑) ร่างแผนงานรัฐมนตรีแรงงานอาเซียน ฉบับใหม่ ค.ศ. ๒๐๒๑-๒๐๒๕ และร่างแผนงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง (๒) ร่างแถลงการณ์ร่วม (Joint Communique) ของการประชุมรัฐมนตรีแรงงานอาเซียน ครั้งที่ ๒๖ และ (๓) ร่างถ้อยแถลงร่วม (Joint Statement) ของการประชุมรัฐมนตรีแรงงานอาเซียนบวกสาม ครั้งที่ ๑๑ โดยร่างแผนงานรัฐมนตรีอาเซียนฯ เป็นกรอบแนวทางการดำเนินงานของประเทศสมาชิกอาเซียนและอาเซียนบวกสามด้านแรงงาน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้แรงงานมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความสามารถในการแข่งขัน เข้าถึงการคุ้มครอง มีอาชีวอนามัย และความปลอดภัยในสถานประกอบการ ผ่านการขับเคลื่อนโครงการ/กิจกรรม ในกรอบระยะเวลา ๕ ปี โดยไม่ได้มีผลผูกพันทางกฎหมาย สำหรับร่างแถลงการณ์ร่วมฯ และร่างถ้อยแถลงร่วมฯ เป็นเอกสารแสดงเจตนารมณ์ทางการเมืองของรัฐมนตรีของประเทศสมาชิกอาเซียนและอาเซียนบวกสามในความร่วมมือเพื่อส่งเสริมความสามารถในการปรับตัวของแรงงานต่อความท้าทายของอนาคตของงาน ตามที่กระทรวงแรงงานเสนอ และหากมีความจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนร่างเอกสารทั้ง ๓ ฉบับ ในส่วนที่ไม่ใช่สาระสำคัญและไม่ขัดกับหลักการที่คณะรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบไว้ ให้กระทรวงแรงงานดำเนินการได้ โดยให้นำเสนอคณะรัฐมนตรีทราบภายหลัง พร้อมทั้งให้ชี้แจงเหตุผลและประโยชน์ที่ประเทศไทยได้รับจากการปรับเปลี่ยนดังกล่าว

          ๒. ให้กระทรวงแรงงานรับความเห็นของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์และรับข้อสังเกตของสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติที่เห็นว่า ร่างแผนงานรัฐมนตรีแรงงานอาเซียน ฉบับใหม่ ค.ศ. ๒๐๒๑-๒๐๒๕ และร่างแผนงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ควรให้ความสำคัญต่อการคุ้มครองความเสี่ยงทางการเงินของแรงงาน การลดความเสี่ยงของแรงงานในสถานการณ์ฉุกเฉินและการฟื้นฟูแรงงานที่ได้รับผลกระทบ โดยเฉพาะแรงงานในภาคนอกระบบ รวมทั้งการกระจายอำนาจรัฐจากส่วนกลางสู่ท้องถิ่น ตลอดจนการส่งเสริมบทบาทการเป็นหุ้นส่วนทางสังคม เพื่อประโยชน์ในการบรรลุเป้าหมายให้ประชาชนมีหลักประกันและความมั่นคงในระยะยาว นอกจากนี้ ในอนาคตประเทศไทยมีแนวโน้มในการพึ่งพาแรงงานทักษะต่ำจากประเทศเพื่อนบ้านสูง จึงอาจหยิบยกประเด็นการบริหารจัดการแรงงานข้ามชาติอย่างมีประสิทธิภาพร่วมกันระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียนขึ้นหารือในโอกาสที่เหมาะสม ไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย